مهریه را کی داده کی گرفته؟!
مهریه را کی داده کی گرفته؟!
صدای چندین خانم در راهروهای دادگاه پیچیده بود. به دنبال صدا وارد راهرویی شد که تعداد زیادی خانم در کنار هم یا با فاصله در حال صحبت با یکدیگر بودند. از کنار چند نفرشان عبور کرد. صدای دو سه نفر بلند شد: «برو ته صف»! نگاهی به خانم ها انداخت و گفت: «صف! صف چی؟» خانم میانسالی گفت: «صف مهریه». دوباره نگاهی به خانمها انداخت و بلافاصله دو دو تا چهارتا کرد، اگر مهریه ی خانمی صد سکه باشد، با سکهی ده یازده میلیونی، پول مهریه چیزی حدود یک میلیارد تومان خواهد شد و شوهر کارگر یا کارمند با حقوق نهایتا چهار میلیونی باید بیست سال چیزی نخورد تا بتواند مهریهی خانم را با قیمت امروزی آن تقدیم کند. با این سؤال راه رفته را برگشت: «مهریه برای چه تعیین شده است؟»
طبق نظر اسلام مهریه مالی است که زن به واسطه ازدواج مالک آن می گردد. اما نگاه به مهریه در طول تاریخ تغییر کرده و اکثر خانوادهها مهریه را یا تضمین کننده آینده فرزندشان می دانند یا ضامن بقای زندگی زناشوییشان. همین نگرش باعث شد که در دوره ای، مردان زیادی به جرم عدم پرداخت مهریه زندانی شوند. قانون گذاران برای حل این مسئله قوانینی را جهت تعدیل مقدار مهریه تصویب کردند و فعالیتهای فرهنگی هم صورت گرفت؛ اما نه قانون تأثیرگذار بود و نه فعالیت های فرهنگی کافی؛ زیرا به محض بالا رفتن قیمت سکه و طلا تعداد زیادی از خانمها مجددا تصمیم گرفتند که مهریه خود را به اجرا بگذارند.
مسئله مهمی که در امر صف کشیدن خانمها برای اجرای مهریه شان نهفته است و نباید نادیده گرفته شود، نگاه مادی جامعه بخصوص زنان به زندگی مشترک و خانوادگی است. طبق آیهی 21 سوره روم آنجا که خداوند میفرماید:
«مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛ و از نشانههاى او اینکه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد. آرى، در این [نعمت] براى مردمى که مىاندیشند قطعاً نشانههایى است.»
تشکیل خانواده برای رسیدن به اهداف مهمی ازجمله برقراری رابطهی عاطفی و ابراز عشق و محبت، فرزندآوری و تربیت در محیط گرم خانواده، آرامش جسمی و روحی و رشد و تکامل شخصیتی مقرر شده است. اما این اهداف در میان افراد جامعه اولویت خود را از دست داده و بهرهگیری مادی از سوی هر دو طرف به اولویت اول در امر ازدواج بدل شده است؛ همین امر موجب شده که جوانان به ازدواج با ترس و تردید بنگرند و برای تشکیل خانواده اقدام نکنند. عدم تشکیل خانواده علاوه بر اینکه باعث کم شدن نیروی انسانی لازم برای پیشرفت یک جامعه می¬ شود باعث افزایش فساد و فحشا نیز میگردد که عامل دیگری در پسرفت اجتماع خواهد بود.لذا برای حل این مسئله و رهایی یافتن از تبعات چنین طرز تفکری نسبت به زندگی خانوادگی و مهریه باید فکری شود. مهمترین اقدام در این زمینه فرهنگ سازیست هرچند تلاش هایی در این زمینه صورت گرفته ولی کافی و ریشهای نبوده است. به همین منظور پرداختن به جایگاه و اهمیت خانواده و کارکردهای آن در متون درسی دانش آموزان و برنامه های صدا و سیما باید بیش از گذشته صورت گیرد. همچنین تغییر قوانین در جهت معین کردن مهریه با توجه به وضعیت مالی مرد در هنگام ازدواج و پرداخت آن در همان ابتدا طبق سنت پیامبر اسلام (ص) بسیاری از مشکلات در این باب را رفع خواهد کرد.
زهرا باغبانان
لینک مطلب در ندای اصفهان