الگوی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در فضای مجازی

امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر از واجباتی است که پیشینه‌ی آن به قدمت تاریخ حیات انسان می‌رسد. حضرت آدم (ع) نخستین دعوت‌کننده به‌ خوبی و آمر به معروف بود و نیز همه‌ی پیامبران و فرستادگان الهی در انجام این وظیفه‌ی مهم، تلاش بسیاری نموده‌اند.

اهمیت این واجب دینی تا آنجاست که در قرآن مکرراً از آن یادشده و امامان معصوم علیهم‌السلام در احادیث گهربارشان بسیار به امربه‌معروف و نهی‌از‌منکر پرداخته‌اند. امام حسین علیه‌السلام در وصیت‌نامه‌ای که به برادرشان محمد حنفیه نوشتند، هدف از قیامشان را این‌گونه بیان می‌فرمایند: «من فقط برای اصلاح در امت جدم به پا خاستم، می‌خواهم امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر کنم»(1). به دلیل اهمیت ویژه‌ی این واجب الهی در سالم‌سازی محیط اجتماعی هفته‌ی اول محرم‌الحرام به نام هفته‌ی احیای امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، نام‌گذاری شده است.

کاربرد این واجب الهی در سالم‌سازی جامعه و ایجاد امنیت و آرامش برای همه‌ی اقشار مردم است. امام باقر (علیه‌السلام) درباره‌ی نقش امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در ایجاد امنیت جامعه می‌فرمایند: «به‌وسیله‌ی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر راه‌ها ایمن می‌گردد و… از دشمنان انتقام گرفته می‌شود.»(2)

ازآنجاکه امروزه بسیاری از مردم جامعه، بخش زیادی از ساعات خود را در شبانه‌روز در فضای مجازی سپری می‌کنند، فضای مجازی نیز درست همانند فضای حقیقی، نیاز به سالم‌سازی دارد. از آن گذشته، تأثیرات منفی و تبعات زیان‌بار فضای مجازی به‌طورقطع، فضای حقیقی و همه‌ی ابعاد زندگی افراد را نیز در بر خواهد گرفت. به‌عنوان‌مثال، موج شبهات و اتهاماتی که علیه دین اسلام در فضای مجازی وجود دارد و روزبه‌روز نیز در حال گسترش است، اگر در برابر آن‌ها دفاع مناسب صورت نگیرد، ممکن است بر اعتقادات افراد و حتی دین‌داری آنان تأثیرات مخرب و منفی بسیاری داشته باشد.

بنابراین در این شرایط بسیار حساس، می‌توان از طریق امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در فضای مجازی، اقدام به سالم‌سازی این فضا نمود.

لازم است فعالان فضای مجازی و گروه‌های تبلیغی ابتدا مصادیق و ابعاد دقیق امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در فضای مجازی را مشخص نموده و پس از انجام پژوهش و مطالعه در مورد آن، به الگویی واحد و عملیاتی دست یابند. از الزامات دیگر این امر در فضای مجازی، آشنایی مبلغین و همه‌ی دغدغه‌مندان دینی با فضای مجازی و شیوه‌های تعاملی در این فضا است. پس‌ازآن، لازم است انواع و اقسام اطلاعات در مورد اصول دین و عقاید اسلامی و … در قالب‌های گوناگون در دسترس کاربران فضای مجازی قرار گیرد تا بتوانند در صورت لزوم به آن‌ها مراجعه نمایند. همچنین استفاده‌ی فعالان مذهبی از قالب‌های هنری و جذاب جهت امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در فضای مجازی، جهت جذب هر چه بیشتر مخاطبان دارای ضرورت و اولویت است.

در شرایطی که دشمنان ما در جنگ نرم علیه اسلام و نظام اسلامی، در حالت فعالیت از طریق فضای مجازی بوده و از انواع و اقسام شیوه‌های تبلیغی و اقناعی جهت جذب کاربران استفاده می‌کنند، لازم است توجه ویژه‌ای به فضای مجازی و سالم‌سازی آن از طریق ترسیم الگوی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در فضای مجازی مبذول شود.

1. وَ إِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الإِصْلاح فی أمَّةِ جَدِّی، أرِیدُ أَن آمُرَ بالمعروفِ و أنهی عن المنکر؛

2. وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۵۹

 

مریم غازی اصفهانی

لینک مطلب در صاحب نیوز

.