صفحه های ساده را مَسطر بود نقش مُراد

وجود هدف و انگیزه در هر کاری لازمه ی پیشرفت و موفقیت در آن کار است.

در واقع اگرانسان بخواهد زودتر و راحت ‌تر به موفقیت دست یابد، باید برای خود هدف و انگیزه ای مشخص داشته باشد.

انسان برای کسب سعادت مجبور است نقاط متعددی را تا رسیدن به اهداف خود نشانه گذاری کند و نقطه به نقطه پیش رود. هدف‌ها گاه کوتاه مدت و گاهی میان مدت هستند،   برخی از هدف ها نیز جزء اهداف بلند مدت به شمار می‌روند.

در سبک زندگی اسلامی نیز کار عبث و بیهوده جایگاهی ندارد و فعل ارزشی فعلی است که دارای هدفی ارزشمند باشد؛ به همین دلیل تمام رفتارها و عملکردهای انسان در سبک و منش اسلامی برای رسیدن به اهداف ارزشمند تنظیم می گردند.

کاغذهای قدیمی خط نداشتند و میرزا بنویس های قدیم، مجبور بودند خودشان کاغذها را خط ‌کشی کنند؛ چراکه اگر خطی روی کاغذ نمی بود،   نوشتن به راحتی انجام نمی گرفت،   نظم در چینش کلمات اتفاق نمی‌افتاد،   کلمات در یک رج کنار هم نمی‌نشستند و ممکن بود کلمات در کاغذ بدون خط،   بالاتر و پایین‌ تر درج شوند.

به همین دلیل میرزا بنویس های قدیم یک وسیله ای  به نام انگ فولادی یا برنجی را بر روی صفحات بدون خط می کوبیدند و با این وسیله جای خط ها روی کاغذ ها فرو می نشست و ردّ خط روی کاغذ باقی می‌ماند و بعد شروع به نوشتن می کردند به این ابزار مَسطر می ‌گفتند یعنی چیزی که سطرها را برایشان تنظیم و معین می نمود.

هدف در زندگی همینگونه است، نقش همان مسطر را دارد. یعنی کارها متناسب با آن تنظیم می شوند.

 خنده ها، گریه ها،   دیدنیها،   شنیدنی ها و حتی ندیدنی ها و نشنیدنی ها همه و همه متناسب با همان خط هایی که هدف زندگی دینی در اختیارمان قرار داده است جهت دهی می شوند.

 زندگی بدون هدف یک تکرار ابدی و از لیست. یک تکرار تلخ و یکنواخت.

 دنیا فی نفسه نه مطلوب است و نه از مذموم؛ بلکه مثل یک کاغذ سفید می ماند و این انسان ها هستند که به آن ارزش اضافه کرده و برای آن هدف خلق می‌کنند. با هدف، ردّ خط های باید و نبایدها روی صفحه زندگی می‌افتد و انسان تکلیفش با خودش مشخص می ‌شود.

 همان گونه که مسطر باعث پاکیزگی کار کتابت می شود هدفمند بودن در زندگی نیز فتح بابیست برای موفقیت.

زهرا ابراهیمی

لینک مطلب در خبرگزاری حوزه

 

تبرج و خودنمایی افراد در فضای مجازی

 

تبرج و خودنمایی افراد در فضای مجازی

«زهرا ابراهیمی» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در خصوص فضای مجازی و هنجارها و ناهنجاری‌های آن اظهار داشت: تعبیر مجازی بودن فضای اینترنت یکی از تعابیریست که بشدت بر نحوه ی تعامل افراد با این فضا اثرگذار  است.

 عضو گروه نویسندگی صریر با بیان اینکه دارا بودن حریم شخصی برای انسان امری کاملا طبیعی و عقلی است افزود: انسان، نیازمند حریمی است که قطعا دیگران را اجازه ی ورود به آن نیست، برای ما که متمسک به آموزه های دین هستیم، دستورات دینی حد و مرز این حریم را مشخص نموده اند و توجه ما به این دستورات می تواند ما را از خطرات اشتراک گذاری حریم خصوصی با دیگران در امان بدارد.

این کارشناس مذهبی با اشاره به متضرر شدن افراد از جهات گوناگون در فضای مجازی را شاهدی بر نبود سوادرسانه ای لازم در استفاده از فضای مجازی دانست و تصریح کرد: هرچند کارشناسان و متخصصان این امر  دلسوزانه نیازمندی مردم بر افزایش سواد رسانه ای را بارها متذکر شده اند و اقداماتی نیز در زمینه ی آموزش مردم صورت گرفته است اما هنوز در ابتدای راهیم و برای یادگیری،  مسیر طولانی در پیش داریم.

 ابراهیمی خاطر نشان کرد: نحوه ی عملکرد و برخورد هریک از ما در فضای مجازی می تواند منجر به حفاظت یا عدم حفاظت از حریم خصوصی مان شود اما متاسفانه خلاءآموزش باعث شده که افراد نتوانند به درستی از حریم خصوصی خویش در فضای مجازی محافظت نمایند.

وی با بیان اینکه برخی افراد به طور خودخواسته اطلاعات و اتفاقات زندگی شخصی خویش را  در فضای مجازی بارگذاری می کنند، بدون اینکه به عوارض فردی، اجتماعی، خانوادگی و حیثیتی این مساله توجه لازم را داشته باشند متذکر شد: در واقع گاهی نیزاین خود افراد هستند که به نقض حریم خصوصی خود مبادرت می ورزند.

این نویسنده مذهبی با تاکید بر اینکه اگرچه فضای مجازی، ظاهرا مجازیست اما تبرج و خودنمایی از این فضا دور نیست اضافه کرد: عده ای به دلیل تمرکز زیاد بر نیاز دیده شدن، تلاش می کنند به هر قیمتی، دیده شدن را نیز در این فضا تجربه کنند، به همین دلیل دائما به اشتراک گذاری هرآنچه در فضای حقیقی برایشان رخ می دهد می پردازند، از اشتراک نوع غذا و نوع پوشش گرفته تا تبریک و جشن های شخصی و خانوادگی خویش.

وی با اشاره به اینکه اشتراک شادی ها با دیگران اشکالی ندارد اما مشکل زمانی ایجاد می شود که این نوع اشتراک گذاری ها ممکن است منجر به سوء استفاده ی برخی از افراد در فضای مجازی گردد اظهار داشت: با توجه به اهمیت و جایگاه کانون خانواده، بهتر است انسان از اموری که ولو با درصد پایین امکان تزلزل پایه های خانواده را ایجاد می کند، بشدت بپرهیزد.

 ابراهیمی افزود: گاهی این اشتراک گذاری ها باعث از بین رفتن حریم های محرم و نامحرم شده و جلب توجه می نماید، اینگونه رفتارها  امکان عبور از مرزهای اخلاقی را افزایش داده و حتی گاهی موجب آزرده خاطر شدن برخی از افرادی می گردد که توان تجربه ی چنین شادی هایی را ندارند، گاهی نیز برخی از این رفتارها به طور صریح خلاف شرع است.

وی اضافه کرد: گاهی چشم و هم چشمی ها باعث می شود که افراد حتی قبل از وقوع یک اتفاق خوشایند در زندگی حقیقی، فضای مجازی را ازآن اتفاق پر می کنند.امروزه نوع فرهنگ زیست مجازی افراد بسیار پراِشکال است و اگر این اشکالات رفع نشود و این فرهنگ اصلاح نگردد عواقب خطرناک تری را شاهد خواهیم بود.

عضو گروه نویسندگی صریر خاطرنشان کرد: عده ای از افراد نیز باز به دلیل اینکه از حیث اعتقادی تحت تاثیر همین فضای مجازی قرار گرفته اند اشتراک گذاری امور شخصی خویش را نوعی آزادی عمل دانسته و اعتراض به آن را نگاهی دُگم و همراه با تحجر قلمداد می کنند.

ابراهیمی عنوان کرد: گاهی نیز ممکن است با افرادی روبرو باشیم که دچار بی هویتی و یا بحران هویت شده اند و برای پنهان کردن هویت واقعی خویش به فضای مجازی پناه برده و با ارائه ی تکه های خوش رنگ زندگی خود در این فضا، از واقعیت فرار می کنند.

 وی با بیان اینکه برخی از افراد نیز بقدری در اشتراک گذاری اتفاقات زندگی حقیقی خود افراط می کنند که احتمال وجود بیماری های روحی، روانی و شخصیتی در آن ها بعید به نظر نمی رسد تصریح کرد: مسئولیت اجتماعی هر یک از ما ایجاب می کند که نسبت به یکدیگر احساس وظیفه نموده وحتی درجایی که احتمال عقلایی برای تاثیر سوء وجود دارد از انجام آن کار اجتناب نماییم.بنابراین دقت و تامل ما قبل از هرگونه اشتراک گذاری نوعی پیشگیری محسوب می شود که باید ازآن بهره ببریم.

زهرا ابراهیمی

لینک مطلب درخبرگزاری شبستان

شفافیت آراء نمایندگان مجلس؛ چرا ؟!

 

شفافیت آراء نمایندگان مجلس؛ چرا ؟!

در رابطه با ماهیت نمایندگی نظریه های متفاوتی وجود دارد که یکی از آن ها موضوع وکالت است. یعنی وکیل بودن نماینده از جانب مردم، که امام راحل نیز در تذکرات خویش به این معنا توجه فرموده اند.

در اینکه نماینده، وکیل مردم است حرفی نیست، اما حقیقتاً باید دید منظور از وکالت چیست.

آیا منظور از وکالت، همان وکالت به معنای عقد شرعی است که التزام آور نیز می باشد یا بکاربردن مفهوم وکالت برای نمایندگان تنها به دلیل شباهت و تناسبی است که بین کار نماینده و کار وکیل وجود دارد و منظور واگذاری امری به فرد دیگریست.

اگر وکالت را به معنای عقد شرعی در نظر بگیریم، موکل باید حدود اختیارات و وظایف وکیل خود را معین کند و وکیل نیز همواره باید صلاح موکل خویش را مدنظر بگیرد.

وکالت نوعی عقد جایز است که هریک از طرفین می توانند آن را فسخ کنند در حالی که چنین حق فسخی برای مردم در انتخاب نماینده وجود ندارد.

علاوه بر این در بحث وکالت شرعی، وکیل باید از موکل خود تبعیت کند این در حالی است که در امر نمایندگی،   مردم که در نقش موکلند، تابع وکیل (نمایندگان خود) می باشند.

وکیل در انجام عمل استقلال عمل ندارد و همواره در چارچوب خواست موکل خود است، در حالی که نماینده ازخود استقلال عمل دارد و طبق اظهار نظر و رأی خود عمل می نماید.

بنابراین وکالت در حوزه ی حقوق خصوصی اقتضائات خاص خودش را دارد،   در حالی که همین وکالت در حوزه ی حقوق عمومی متفاوت خواهد بود.

اینکه بخواهیم وکالت را التزام آور تلقی کرده و از این امر نتیجه بگیریم که بحث شفافیت آراء نمایندگان نوعی عدم اعتماد به نمایندگان است و با ماهیت وکالت همخوانی ندارد، برگرفته از این است که ما بر امر وکالت نمایندگان که جزو حوزه ی حقوق عمومی است، ویژگی های حقوق خصوصی را بار می کنیم.

نکته ی دیگر اینکه شفافیت آراء نمایندگان لزوما به معنی عدم اعتماد نیست بلکه نوعی نظارت است.

امام خمینی (ره) می فرمایند: ما اگر نظارت نکنیم، یعنی ملت اگر نظارت نکنند در امور دولت و مجلس و همه چیز، اگر کنار بروند و بسپارند دست این ها و بروند مشغول کارهایشان بشوند، ممکن است یک وقت به تباهی بکشد.

ما باید ناظر باشیم به امور مردم، ملت باید ناظر باشد به اموری که در دولت می گذرد.

علاوه بر این، اصل مطالبه گری که بارها رهبری بر آن تاکید داشتند تنها از طریق شفافیت آراء امکان پذیر خواهد بود.

رهبری در رابطه با شفافیت می فرمایند: "مسئولان جز در موارد نظامی و امنیتی و مواردی که با دشمن مقابله داریم، باید شفاف باشند و هیچ رازی را از مردم پنهان نکنند. "

‌بنابراین شفافیت از یک طرف روح مطالبه گری را در مردم تزریق می کند و از سوی دیگر سبب دقت مضاعف مسئولین در تصمیم‌گیری ها می‌شود.

زهرا ابراهیمی

لینک مطلب درخبرگزاری حوزه

قلم اینگونه است

 

 قلم اینگونه است

قلم می تواند عمق فاجعه را به تصویر کشد و واژه ها می توانند عمق درد را نشان دهند، اگر صاحب قلم اصراری بر نگفتن نداشته باشد.

قلم می تواند زهری شود و بر جگر مخاطب نشیند و یا پادزهری گردد و او را دوا نماید.

قلم ها به قلب ها منتسبند، نوشته های برآمده از قلبهای رئوف، رافت و مهربانی را به ارمغان می آورند و قسی القلب ها، جز قساوت توان نگارش ندارند.

قلم می تواند طبیب حاذقی باشد و بر بالین اندیشه ات نشیند وتعصبت را درمان نماید.

قلم ها توان آن را دارند که دشمن شناس گردند و حتی به جنگ با دشمن روند و تا آخرین نفس بجنگند.

قلم نیز می تواند تسلیم گردد و انظلام را در قالب سازش به خورد مردم دهد، یا کمربه خدمت صاحب منصبان بندد و در مدح آنان از هیچ تملقی فرو گذار ننماید و آبدارترین چاپلوسی ها را در طبق اخلاص پیشکش نماید.

صاحب قلمان می توانند خوش خدمتی خود را با تعظیم و تکریم قلمشان نشان دهند.

قلم می تواند بی قید و بند باشد و متناسب با مقتضیات، چرخش عقیده را تجربه کند، اما قلم نیز می تواند یک دنده باشد و لجباز و از اصولش، عدول ننماید.

قلمی که عقل، او را تمکین نماید هرگز با سکوت و به آسانی از کنار وقایع رد نمی شود.

قلم ها خالق اشک ها و لبخندها می شوند. گاه بیان حقیقت با قلمی شیوا آرامش را به ارمغان می آورد و گاه قلم می تواند کاری کند که خنده روی صورت خواننده اش یخ بزند.

اندیشه ی صاحب قلمان در کنار قلم زدن، جاافتاده تر می شود.

قلم ها، آدم ها را معرفی می کنند و بسته به احترامی که با واژه ها به هرکسی می گذارند می توان فهمید که چه کاره اند.

قلم به دستان می توانند خوش انصاف باشند و یا حتی از آدم خلع سلاح شده هم دست برندارند.

قلم، مراتب ارادت صاحبش را به هر چیز و هرکس نشان می دهد.

 برخی قلم ها  بوی اخاذی می دهند و برخی دیگر ابرازی برای تثبیت تعبدند.

شاید خیلی ها، خیلی از حرف ها را بلدند، اما دانستن یک امر است و جرات بیان کردن امری بالاتر و اهل قلم همان ها هستند که جرات بازگو کردن دانسته هایشان را دارند.

اگرچه قلم‌ها ردپایی از بضاعت علمی نویسنده را نشان می‌دهند، اما هرچقدر واژه ها ساده تر نگاشته شود فهم آن ها سهل تر خواهد بود.

آدم ها گاهی دچار خود اغفالی می شوند و اهل قلم قادر خواهند بود به آهستگی و با متانت هرچه تمام،   دردها را به گوش صاحب دردان نجوا کنند و آنها را از غفلت بیرون آورند.

 برخی از قلم ها در کامشان زبان چرب دارند و در ذهنشان جز به غارت و تاراج نمی اندیشند.

 برخی از قلم ها، ذرع نکرده، پاره می‌کنند

و برخی ندیده، قضاوت

 برخی دیگر نیز با اندک تاثیری استحاله می شوند.

قلم ها می توانند در معماری سرنوشت ها سهیم باشند.

 قلم ها ترجمان ذهن ها هستند و ذهن ها متأثر از فهم انسان از آنچه پیرامونش رقم می خورد، پس صراحت نشأت گرفته از صداقت شرطیست مهم برای آن ها که اهل نگارشند.

زهرا ابراهیمی

لینک مطلب درخبرگزاری حوزه

 

حقوق بشر اسلامی

 

حقوق بشر اسلامی

خبرگزاری شبستان _اصفهان:«زهرا ابراهیمی»، عضو گروه نویسندگی صریر به مناسبت روز «حقوق بشر آمریکایی» در یادداشتی مبانی و شاخص های حقوق بشر از منظر اسلام را عنوان کرد و نوشت: حقوق بشر اسلامی صرفا دارای ضمانت اجرایی بیرونی نیست، بلکه از ضمانتی درونی نیز برخوردار است.

یکی از اموری که می توان به عنوان اصل کلیدی در رابطه با حقوق بشردر نگاه اسلام از آن یاد کرد،  این است که مبنای حقوق بشر در نگاه اسلام با مبانی سایر مکاتب متفاوت است.آنچه در مکاتبی غیر از اسلام به عنوان حقوق بشر مطرح می شود ناظر به زندگی انسان در این دنیا و آثار و لوازم آن می باشد؛ اما حقوق بشر در نگاه دین اسلام به چیزی فراتر از زندگی دنیوی می اندیشد.

تنها گزاره ی قابل تاکید در حقوق بشر غیردینی، کسب امنیت، رفاه و لذت بیشتر در زندگی دنیویست؛  این در حالیست که حقوق بشر اسلامی مبنایی انسان شناختی دارد و متناسب با تعریف دقیق و کاملی که از انسان ارائه می کند برای او حقوق و وظایفی را معین و مشخص می نماید.

انسان در نگاه دین، هدفمند است و رسیدن به کمال،  هدف غایی او معرفی شده است،  بنابراین حقوق بشر در اسلام بر اساس شناخت نقص و کمال و سعادت و شقاوت دنیوی و اخروی انسان تنظیم شده است.

قطعا تعریف حقوق با این نگرش که حقیقت وجودی انسان به مرگ ختم شود و به اتمام برسد،  با زمانی که زندگی دنیا را مقدمه‌ای برای زندگی ابدی انسان بدانیم، متفاوت خواهد بود.

یکی دیگر از ویژگی های مهم در حقوق بشر دینی این است که حقوق به شکلی تنظیم می شود که با هدف کلی و اصلی سیستم و نظام حکیمانه ی جهان در تضاد نباشد.یعنی نوع نگاه انسان شناسی و هستی شناسی در وضع قوانین موثر است و ممکن است قانونی به ظاهر به ضرر فرد باشد اما از نگاه بالادست این حق و قانون متناسب و همانگ با کل سیستم است.

از دیگر ویژگی هایی که می توان به عنوان حقوق بشر اسلامی از آن نام برد،  اولویت بندی صحیح در رابطه با نیازهاست.انسان دارای نیازهای متعددی است که گاهی رفع همه ی این نیازها با همدیگرمنجربه تضاد و تزاحم می شود لذا حقوق بشر اسلامی به گونه ای تنظیم می شود که با گزینش صحیح این نیازها،  اولویتها را مقدم  بدارد.

نکته ی مهم دیگری که در رابطه با حقوق بشر اسلام در مقایسه با سایر مکاتب می توان به آن اشاره کرد این است که در نگاه سایر مکاتب، انسان موجودی مستقل است و نیاز او به خداوند به عنوان منشاء هستی نادیده گرفته می شود بنابراین آنچه برای این نوع انسان معنا و اولویت دارد حق و حقوق است و تکلیف در درجه ی بعدی معنا می یابد،  اما در دیدگاه دین، انسان موجودی نیازمند است و فقراو ذاتیست و مکلف بودن او در برابر خداوندی که غنی مطلق است، مقدم بر حق اوست. امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند: اَنَّ لِلَّهِ عَلَیْکَ حُقُوقاً مُحِیطَةً بِکَ؛ خداوند بر تو حقوقى دارد و آن حقوق تو را احاطه کرده است».در مکاتب بشری حق جو بودن انسان اولویت دارد و تاکید بر حق بیش از تاکید بر تکلیف است،  اما در مکتب اسلام بر تکلیف گرایی تاکید بیشتری می شود هرچند خداوند از لطف و کرم خویش حقوقی را برای انسان تعیین نموده است.در رساله ی امام سجاد علیه السلام می خوانیم: «وَ هُوَ اَصْلُ الْحُقُوقِ وَ مِنْهُ تَتَفَرَّعُ سَائِرُ الْحُقُوقِ؛ اصل و اساس همة حقوق حق خداست و سایر حقوق، متفرع بر این حق‌اند.»

وقتی رویکرد انسان رویکرد توحیدی باشد همه ی انسان ها را فارغ از رنگ و نژاد و جنسیت دارای روح واحدی می بیند و نژادپرستی برای او معنا ندارد.این نوع رویکرد خط بطلانی بر هرگونه تبعیض می کشد و همه ی انسان ها را در هر گوشه ی این زمین خاکی که باشند نه ملت،  که امتی واحد می داند.

از دیگر مبانی مهم در حقوق بشر اسلامی مبنای کرامتی است که برای انسان تعبیه شده است.انسان دارای کرامت تکوینی و تشریعی است خداوند در قرآن می فرماید: وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ ...و همین امر منجر می شود تا حقوق بشر متناسب با حفظ کرامت انسان  مد نظر گرفته شود.

ما معتقدیم زمانی می توان حقوقی را برای بشر تنظیم نمود که بشر را به خوبی شناخت. انسان شناسی دینی بر پایه ی مباحثی از جمله توحید ، نبوت و معاد بنا شده است و به همین دلیل تنظیم حقوق بشر با توجه به تک تک این گزاره ها انجام می پذیرد.

نکته ی آخر اینکه حقوق بشری که در دین اسلام مطرح می شود صرفا دارای ضمانت اجرایی بیرونی نیست، بلکه علاوه بر ضمانت اجرایی بیرونی،  یعنی همان قوانین دینی، از ضمانتی درونی نیز برخوردار است و انسان را ملزم می کند تا از نیروی نگهدارنده و بازدارنده ی درونی بهره ببرد و با لبیک گفتن به ندای درون خود، به احترام گذاشتن به حقوق دیگران اقدام نماید.

 زهرا ابراهیمی

لینک مطلب در خبرگزاری شبستان