شکار لحظه‌ها و صله رحم مجازی
شکار لحظه‌ها و صله رحم مجازی
یکی از جالب‌ترین آداب و رسوم مردم سرزمین ما، رسم شب یلدا است. به نظر شما این شب چه فرقی با سایر شب‌ها دارد؟
شاید بگویید: یک دقیقه از شب قبلش طولانی‌تر است. اما افرادی هم هستند که تفاوتی برای شب یلدا با شب‌های دیگر قائل نیستند. آنها در حقیقت یک دقیقه را اصلاً به حساب نمی‌آورند.
آیا واقعا این یک دقیقه زمان ارزشی ندارد؟ آیا ما در این دقیقه‌های کم و لحظه‌های کوتاه نمی‌توانیم کار مفیدی انجام دهیم؟ به راستی در نگاه دین ارزش زمان چه قدر است؟ آیا با از دست دادن آنها دچار خسران می‌شویم؟ حتما این آیه‌ی شریفه از قرآن را زیاد شنیده‌اید:
«إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ.إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ»
بی تردید انسان در زیان‌کاری بزرگی است.مگر کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند و یکدیگر را به حق توصیه نموده و به شکیبایی سفارش کرده‌اند. (سوره والعصر ۲/ ۳)
در آموزه‌های دینی ما از واژه‌ای به نام تسویف استفاده شده است. تسویف یعنی نداشتن برنامه برای انجام امور در وقت مناسب خود و به تاخیر انداختن کارها و امروز و فردا کردن برای انجام عمل (سوف سوف کردن) و در یک کلام از دست دادن زمان و کار را به آینده سپردن. اما چرا خداوند در قرآن می‌فرماید: انسان در خسران به سر می‌برد و این ضرر چگونه به‌وجود می‌آید؟
به نظر می‌رسد یکی از مصادیق این آیه از دست دادن با ارزش‌ترین سرمایه‌ی زندگی یعنی وقت و زمان است. همان سنتی که در شب یلدا برای طولانی شدن یک‌دقیقه‌ای آن جشن می‌گیریم. آری لحظه‌ها و ثانیه‌ها در نگاه دین دارای ارزش هستند. باید توجه داشته باشیم که یک دقیقه زمان، آن وقتی به چشم می‌آید که چندین دقیقه در کنار هم قرار گرفته و دقایق را می‌سازند. یکی از بزرگان در مورد شکار لحظه‌ها می‌گوید: از فرصت‌‌هایی که کسی به آن توجهی نمی‌کرد، استفاده نمودم و حالا مرا آدم خوش اقبالی می‌دانند.
اگر انسان بخواهد اهل زیان و خسران نباشد و مصداق این آیه قرار نگیرد، موظف است از دقیقه‌ها و لحظه‌های خویش به بهترین نحو استفاده نماید؛ چرا که مرگ ناگهان انسان را غافلگیر می‌کند و فرصت توبه را از او می‌گیرد، اما شخص عاقل توبه را به تاخیر نمی‌اندازد و به گفته‌ی پروردگار عالم که می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا» الا ای مؤمنان، به درگاه خدا توبه نصوح (با خلوص و دوام) کنید.(سوره تحریم، آیه 8) سعی و تلاش می‌کند تا شرایط لازم را برای توبه‌ی خویش فراهم نماید.
شب یلدا برای ما ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد و سنت دیرینه‌ای است. از جمله اموری که می‌تواند در این شب در بهره‌گیری ما از وقت و زمان موثر باشد، موضوع صله‌ی رحم است. انسان مومن بخشی از وقت خویش را به صله‌ی رحم و دید و باز‌دید از دیگران اختصاص می‌دهد. حضرت علی(علیه السلام) می‌فرمایند: «صله رحم کنید، اگرچه به یک سلام باشد»
امسال به دلیل شرایط خاص کرونایی و با توجه به اهمیتی که صله‌ی رحم دارد، ما می‌توانیم همان دید و باز‌دیدهای خودمان را از فضای حقیقی به فضای مجازی منتقل کنیم. پس چه شایسته است که در این شب از طریق فضای مجازی به گفتگوهای فامیلی مشغول شویم و با یک سلام یا ارتباط در فضای مجازی این امر مستحب را به نحو احسن انجام دهیم.
مریم کبائریان
