سواد فضای مجازی و راهکارهای ساده برای ایمن ماندن از کلاهبرداری های اینستاگرامی
سواد فضای مجازی و راهکارهای ساده برای ایمن ماندن از کلاهبرداری های اینستاگرامی
«یک صفحه به تو می فروشم با صد هزار دنبال کننده، فقط بقیه اش دست خودت است که چقدر بتوانی مخاطب و تبلیغات جذب کنی.» این جمله، سخن نوجوان ۱۷ ساله ای است درباره صفحه اجتماعی اش.
شنیدن این سخن شاید در نگاه اول کمی تعجب برانگیز باشد ولی وقتی به شبکه های اجتماعی سری بزنیم، متوجه می شویم که این شبکه ها تبدیل به ابزاری برای کسب شهرت و پول شده اند و در میان شبکه های اجتماعی موجود، میدان رقابت در زمین مجازی اینستاگرام اولویت یافته است؛ ولی الفبای پیروزی در این رقابت متفاوت از واقعیت است.
برخی از افراد در این فضا از طریق حاشیه سازی و اظهار نظر درباره همه چیز، نشان دادن زندگی خصوصی و لو دادن یا به تعبیری لو رفتن اختیاری عکس های خصوصیشان، دنبال کننده جذب می کنند تا شهرت و پول بیشتری کسب کنند. در واقع کسب پول و شهرت در فضای مجازی با انجام کارهای خلاف عرف جامعه، تبدیل به ویروسی همه گیر شده و میدان رقابتی را به وجود آورده، که شرکت کنندگان در آن به چیزی جز شهرت فکر نمی کنند.
آنچه در این میان حرف اول را می زند، شهرت است و با این دیدگاه استفاده از هر وسیله ای، گفتن هر حرفی، اشتراک گذاری هر عکسی و انجام هر رفتاری مجاز شمرده می شود؛ چرا که تنها هدف، رسیدن به شهرت است؛ چون شهرت بیشتر، پول بیشتر به همراه دارد. فضای مجازی تبدیل به کارزار نبردی شده که همه به روی هم شمشیر کشیده و نه تنها به خود که به جامعه نیز آسیب می رسانند.
با وجود اینکه در کشورهای معروف به آزادی همچون آمریکا نظارت بر فضای مجازی نظارتی سخت و محکم است، اما متأسفانه بی توجهی برخی مسئولین ما در رابطه با نظارت بر فضای مجازی قابل کتمان نیست.
اگرچه برخی مسئولین هم دلسوزانه برای نظارت بر این فضا تلاش می کنند؛ اما خانواده ها نیز نباید صرفا به فعالیت مسئولین چشم امید داشته باشند؛ زیرا نقش والدین در این بین بیشتر و تأثیر گذارتر از دیگران است. والدین باید بپذیرند امروز عصر اطلاعات است و فرزندانشان فرزندان این عصر هستند پس نمی توانند فرزندانشان را از رایانه، اینترنت و گوشی هوشمند به طور کامل محروم کنند. اما می توانند با چند راهکار ساده از میزان آسیب های این فضا بکاهند.
اولین نکته ای که والدین باید به آن توجه کنند این است که میزان آسیب پذیری کودک و نوجوان به هنگام اتصال به شبکه اینترنت از طریق تلفن همراه و دیگر وسایل ارتباطی بیش از ایجاد این ارتباط از طریق رایانه منزل است. بنابراین برای کاهش آسیب های این مسئله باید خرید تلفن همراه متناسب با سن کودک خود را در اولویت قرار دهند. دلیلی ندارد کودک دبستانی موبایل هوشمند مجهز به بلوتوث و اینترنت داشته باشد و یا دانش آموز دبیرستانی از سرویس وایمکس و خدمات نسل سوم و چهارم بهره مند گردد.
راهکار بعدی در این زمینه، مدیریت میزان و شیوه استفاده از رسانه های دیجیتال در طول روز برای والدین و فرزندانشان است. والدین باید زمان محدود و مشخصی را برای تمام اعضای خانواده در استفاده از رسانه ها مشخص کنند و خود نیز به آن پایبند بمانند تا اثربخش گردد. در واقع حضور و نظارت والدین می تواند در این زمینه مؤثر بوده و کودکان را در بروز رفتارهای مثبت و موجه تشویق و ترغیب نماید.
همچنین والدین می توانند با استفاده از نرم افزارهای «مراقبت خانوادگی (parental control) » ساعت مجاز استفاده، سطح دسترسی و سایت ها و درایوهای مجاز را تعیین کنند.
مهمترین نکته برای کم شدن آسیب های فضای مجازی این است که والدین از طریق تقویت معنویت در خانواده، به فرزندان خود بیاموزند که به هنگام استفاده از فن آوریهای مختلف نیز متعهد به ضوابط اخلاقی بمانند و همیشه جوانب مثبت این امکانات را در نظر بگیرند. به عبارت دیگر در فضای مجازی نیز تقوا را رعایت کنند و خدا را ناظر بر اعمال خود بدانند تا هم خودشان و هم دیگران از آسیب های این فضا در امان بمانند.
زهرا باغبانان
لینک مطلب در ندای اصفهان
