پرستاری در دوران کرونا از دیدگاه اخلاقی و اسلامی

 

پرستاری در دوران کرونا از دیدگاه اخلاقی و اسلامی

زهرا ابراهیمی در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: دین مبین اسلام نسبت به تمام امور انسان حساسیت و دقت ویژه به خرج می‌دهد و برای مجموعه رفتارها و گفتارهای انسان برنامه‌ای مدون ارائه می‌کند.

وی با بیان اینکه آدمی به واسطه انسان بودنش ممکن است شرایطی را تجربه کند که از حیث جسمی و یا روحی دچار بیماری شود، بیان داشت: در آموزه‌های اسلام به ما سفارش شده است که از شخص بیمار مراقبت نمائید و او را به حال خود رها نکنید.

پرستاری در دین اسلام شامل خدمت رسانی به بیمار در هر جایگاه و مکانی است

مدیر گروه نویسندگی صریر وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با توضیح در این ارتباط که در اصطلاحات روزمره به کمک‌ها و مراقبت‌های ما در برابر بیمار پرستاری گفته می‌شود و کسی که چنین خدماتی را ارائه می‌دهد پرستار است، تاکید کرد: اگرچه اصطلاح پرستار به طور خاص برای کسانی به کار می‌رود که در بیمارستان‌ها خدمت می‌کنند، اما آنچه در روایات در باب پرستار و پرستاری می‌خوانیم مربوط به همه افرادی است که به بیمار چه در منزل و چه بیمارستان خدمت می‌رسانند.

وی با اشاره به اینکه وجود بیماری خود به خود منجر به تضعیف روحیه بیمار می‌شود، گفت: بیمار ممکن است توان انجام برخی از کارهای شخصی خود را ازدست بدهد و همین مساله از حیث روحی او را دچار آسیب می‌کند، بنابراین دقت در این امر لازم است که پرستار، تنها با یک مشکل جسمی در وجود بیمار مواجه نیست؛ بلکه با کسی مواجه است که روحیه به شدت حساس و آسیب پذیری دارد بر این اساس باید در عملکرد خود دقت نماید.

اخلاق خوش و مدارا کردن با بدخلقی‌های بیمار

ابراهیمی ادامه داد: در واقع بیمار نیازمند حمایتی عاطفی است و بهترین حامی در این شرایط، پرستار است؛ وجود بیماری ممکن است منجر به کج خلقی و بی حوصله بودن بیمار شود، اما یک پرستار متعهد می‌تواند با اخلاق خوش و مدارا کردن با بدخلقی‌های بیمار، اجر خود را دو چندان نماید.

وی با اشاره به حدیثی از امام صادق (ع) مبنی بر اینکه «هر مسلمانی که به مسلمانی برخورد و او را شاد کند، خدای عز و جل را شاد کرده است»، تاکید کرد: گاهی برخی از پرستاران علاقه‌ای برای شنیدن صحبت‌های بیمار نشان نمی‌دهند در حالی که بیمار در آن شرایط به شدت نیازمند همدلی است؛ بنابراین یکی از کارهای مثبت در امر پرستاری، شنیدن حرف‌های بیمار است.

کارشناس مذهبی با اشاره به حدیثی از حضرت علی (ع) که می‌فرمایند «از بزرگواری است که انسان برای گوش سپردن به شکوه و ناله دردمند، صبر و تحمل داشته باشد»، تصریح کرد: برخی از پرستاران چه در منزل و چه بیمارستان به دلیل خستگی ممکن است چهره در هم بکشند و در برابر بیمار اخم نمایند در حالی که تبسم نمودن در برابر بیمار ضمن اینکه رضایت الهی را در پی دارد، در بهبود حال بیمار هم مؤثر است.

وی اضافه کرد: از دیگر نکاتی که در امر پرستاری باید به آن دقت نمود این است که شخص بیمار به دلیل ضعفی که در جسم خود می بیند خود را به خداوند نزدیک تر می‌داند و یک پرستار خوب می‌تواند از این پتانسیل بهره برده و در امر هدایت کردن او گام بردارد؛ می‌تواند با یادآوری لطف خدا و مهربانی آش و همچنین با متذکر شدن به نیاز انسان‌ها در همه حالات به خداوند و دعوت بیمار به شکرگزاری، باب معنویت را برای بیمار باز نماید.

پرهیز از صحبت‌هایی که بیمار را دچار ترس و استرس می‌کند

ابراهیمی دادن روحیه به بیمار و پرهیز از صحبت‌هایی که بیمار را دچار ترس و استرس می‌کند از دیگر بایدهای اخلاقی و رفتاری در امر پرستاری برشمرد و اظهار داشت: از پیامبر گرامی اسلام نقل شده است که فرمودند «هنگامی که بر بیمار وارد شدید، او را به زنده ماندن امیدوار کنید. این سخن، هرچند قضا را رد نمی‌کند، روح را شادمان می کند».

وی با بیان اینکه توجه به نیازهای بیمار و تلاش برای رفع آنها نیز از دیگر سفارش‌های دین مبین اسلام است، گفت: در احادیث داریم که کسی که برای رفع نیازهای بیماری تلاش کند، خواه آن نیاز برآورده شود یا نشود، همانند روزی که از مادر متولد شده است، از گناهان پاک می‌شود.

رازداری پرستار در ارتباط با بیمار

مدیر گروه نویسندگی صریر وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با تاکید بر این مطلب که علاوه بر این یک پرستار متعهد می‌تواند به بیمار در انجام اعمال عبادی کمک کند، گفت: نکته آخر اینکه خواه ناخواه پرستار به واسطه ارتباطش با بیمار از کمیت و کیفیت بیماری خبردار است، اما در عین حال باید رازدار بوده و در جایی که لزومی به ذکر بیماری نیست، نسبت به بیماری شخص بیمار، پرده‌پوشی کند.

زهرا ابراهیمی

لینک مطلب در خبرگزاری مهر

ازغربت بازماندگان کرونا تا همبستگی در سوگ آنان

 

ازغربت بازماندگان کرونا تا همبستگی در سوگ آنان

«زهرا ابراهیمی» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان اصفهان در خصوص تاثیرات و عوارض روحی از دست دادن عزیز بر بازماندگان در شرایط کرونایی و محدودیت های برگزاری مراسم ترحیم اظهار داشت: انسان موجودی عاطفی است، از جمله مصادیق این عواطف،  زمانی است که انسان،  یکی از نزدیکان یا اقوام خویش را از دست می دهد و متناسب با میزان قرابت، اندوهگین می شود.

کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی با بیان اینکه انسان نسبت به آنهایی که علاقه مند است احساس وظیفه می کند افزود: وقتی آن افراد را ازدست می دهد دلش می خواهد برای مرگشان نیز سنگ تمام بگذارد.

وی اضافه کرد: شرکت در تشییع جنازه ی مومن عملی مستحب تلقی شده و این امر باورپذیری مرگ متوفی را برای انسان راحت تر می کند، اما ویروس کرونا و رعایت پروتکل های بهداشتی مانع حضور مردم در تشییع جنازه ی نزدیکان شان شده و این امر می تواند از حیث روحی آن ها را دچار عوارض کند.

کارشناس مذهبی با اشاره به حذف این مناسک  به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا و اینکه نماز میت، آداب تدفین و تشییع و مراسمات ختم همگی تحت تاثیر این بیماری، با غربت همراه است تاکید کرد: شایسته است نزدیکان و دوستان و افراد فامیل برای احترام به میت و تسلیت به بازماندگان از طریق فضای مجازی اقدام به برگزاری این مناسک نمایند، انجام کارهای نیکوکارانه برای میت، خواندن قرآن و ختم های دسته جمعی می تواند تا حدودی آرامش روانی بازماندگان را تامین نماید.
ابراهیمی ابراز داشت: تسلیت یا همان تسلی دادن،  آرامش شخص مصیبت دیده را بازمی گرداند، لذا اگرچه تسلیت حضوری تاثیر افزون تری دارد اما حال که شرایط تسلیت حضوری وجود ندارد باید از طریق تلفن و گفتگو از راه دور با شخص عزادار همدردی نمود.

کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی با بیان اینکه دلداری دادن به دیگران هنگام غم و غصه از آموزه های اسلام است گفت: زمانی که حضرت ابراهیم می خواستند فرزندشان اسماعیل را قربانی کنند نگران بودند که نکند اسماعیل در امر ذبح مخالفت کند اما حضرت اسماعیل با دلداری دادن به پدر، این نگرانی را برطرف کرد.

وی خاطرنشان کرد: انتخاب واژه های مناسب در تسلیت دادن، امید دادن به شخص مصیبت دیده، ترسیم آینده ای روشن برای او، متذکر شدن امر امتحان و ابتلاء الهی و دعوت او به موفقیت در این امتحان، بیان اجر صابران و همچنین استمرار این گفتگوها می تواند غم جانکاه ازدست دادن عزیزان را برای صاحبان مصیبت کم رنگ نماید.

 ابراهیمی یادآور شد:  افراد مصیبت دیده نیز باید برای تقویت روحیه ی خویش به تقویت باورهای دینی خود بپردازند به همین دلیل تقویت نگاه امانت گونه داشتن به دنیا، می تواند در تحمل غمهای شان تاثیرگذار باشد.
ابراهیمی یکی دیگر از اموری که می تواند تحمل فقدان عزیزان را راحت تر نماید را توجه به همراهی خداوند دانست و افزود:  اینکه انسان خدا را حاضر و ناظر ببیند و بداند که خدای مهربان از کمیت و کیفیت غم او با خبر است و حجم مصیبت او را می داند، همین باعث آرامش انسان می شود، اما اگر انسان هنگام مصیبت خود را از دایره ی حمایت خداوند بیرون ببیند؛ تحمل رنج برایش سخت خواهد شد.

 وی متذکر شد: بشارت دادن به نعمت‏ها و پاداش‏هاى بهشتى در برابر صبر بر مصیبت ها نیز از دیگر عواملی است که هم صاحبان مصیبت باید به آن توجه نمایند و هم اطرافیان باید برای تسلی دادن از آن بهره بگیرند، خداوند در قرآن به اهل صبر بشارت پاداش داده است آنجا که می فرماید: «...وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ.  الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُصِیبَةٌ» و بشارت ده به استقامت ‏کنندگان؛ آنان که هرگاه مصیبتى به آنها رسد.»

این کارشناس مذهبی پذیرش مقدرات الهی و خواست خداوند و تسلیم در برابر آن را موجب تصحیح نگرش انسان به مرگ دانست و گفت: طبق فرمایش قرآن، یاد خداوند مهربان آرامش بخش وجود است. تمرین این یادآوری و تذکر، با استعانت ازصبر و نماز ممکن خواهد بود و  مدد جستن از خداوند در این ایام تلخ با تمسک به نماز و تمرین صبر در برابر مقدرات الهی می تواند غم مصیبت ها را قابل تحمل تر کند.

زهرا ابراهیمی

لینک مطلب درخبرگزاری شبستان

 

درخانه بمانیم، حتی اگر هیچ­ وقت نماز واجب را در خانه اقامه نمی­ کردیم

 

 

درخانه بمانیم، حتی اگر هیچ­ وقت نماز واجب را در خانه اقامه نمی­ کردیم

از مهم­ترین و با ارزش­ترین ویژگی­ هایی که برای پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) مطرح است، «عبد» بودن است، در هر نمازی که به جا می­آوریم دست کم یک بار به این مطلب اشاره می­کنیم.« اشهد ان محمد عبده و رسوله» حتی عبد بودن ایشان مقدم بر رسول بودنشان مطرح می­شود و چه بسا که زمینه ساز رسالت بوده است.

این مسئه تنها درباره پیامبر عظیم الشأن اسلام مطرح نیست و بسامد زیادی در قرآن مجید دارد، حضرت عیسی نیز درآن معجزه­ عظیم وقتی به معرفی خود در گهواره می­پردازد اولین خصوصیت خویش را این­گونه بیان می­کند. «قالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا»( گفت من بنده خدایم به من کتاب (آسمانى) داده و مرا پیامبر قرار داده است.)(مریم-30) قرآن کریم درباره حضرت نوح(علیه السلام) نیز به این امر تصریح می­نماید؛ وقتی خطاب به بنی اسرائیل می­فرماید: «ذُرِّیَّةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُ کانَ عَبْداً شَکُوراً» (اسراء-3)(اى فرزندان کسانى که با نوح (بر کشتى) سوار کردیم، او بنده شکرگزارى بود.) معنای واقعی و دقیق این واژه چیست؟ در زبان فارسی ما آن را به «بنده» ترجمه می­کنیم اما آیا این واژه می­تواند به تنهایی بار معنایی این کلمه را به دوش بکشد؟

از آن­جایی که اعراب زمان نزول، برای حیوانات خود ارزش زیادی قائل بودند؛ برای درک کامل و ژرف بعضی از کلمات مطرح در متون دینی صدر اسلام ناگزیر هستیم که آن را درباره­ حیوانات بررسی کنیم، عرب به اسبی «عبد»می­گوید که غیر از صاحبش هیچ ­کس را به حریم خود راه نمی­دهد. این اسب عبد مالک خود شده است. معنای واقعی «عبد» را از این­جا باید دریافت، اگر جزء خدا هیچ موجودی راه نفوذ به قلب ما نداشت؛ آن­گاه ما عبد مولی گشته­ایم. «القلب حرم الله و لا تسکن فی حرم الله غیر الله»( بحار الانوار، ج 70، ص 25) (دل حرم خداست ، پس در حرم خدا، غیر خدا را ساکن مکن.)

این امر پیامدهای زیبایی دارد. وقتی «عبد» شدیم دیگر میزان و خط کش عمل­ ما با خواست و اراده مالک و مراد ما تنظیم می­شود. وقتی«عبد» شدیم دیگر نمی­گوییم با وجود مضراتی که  برای جسممان دارد؛ باز هم می­خواهیم روزه بگیریم؛ با این بهانه که دلمان راضی نمی­شود. دیگر دل و خواست قلبی ما مطرح نیست. وقتی «عبد» باشیم، حتی شرکت در مجالس اهل بیت(علیهم السلام) را در صورتی جایز می­دانیم که خدا به آن راضی باشد و دیگر با وجود نهی خدا و پیامبرش در زمان وجود احتمال ضرر، به دلیل شیوع بیماری مسری بر آن اصرار نمی­کنیم.

گاهی شرکت نکردن در نماز جمعه و جماعت و نرفتن به اماکن زیارتی و شرکت نکردن در مراسم اعتکاف نهایت عبودیت را می­رساند. این­جاست که مشخص می­گردد چند مرده حلاجیم؟ این­جاست که می­توانیم خود را محک بزنیم که برای آرامش قلبمان و برای تسکین آلاممان عبادت می­کنیم یا مخلصانه رضای الهی را طلب می­کنیم؟ باید عبد باشیم تا در همه حال گوش به فرمان ولایت بسپاریم حتی اگر مخالف میل ما باشد. در خانه بمانیم حتی اگریک سال در انتظار شرکت در اعمال ام داوود بودیم. در خانه بمانیم حتی اگر هیچ­وقت نماز واجب را در خانه اقامه نمی­کردیم. بسته شدن موقتی زیارتگاه­ها و مساجد به اسلام و تشیع ضربه نمی­زند و ریشه تنومند آن را که در طول قرن­ها در قلوب ریشه دوانده است نمی­خشکاند. اما اگر مسلمین و شیعیان را دیدیم که از ولی امرشان پیشی گرفتند آن­گاه باید فاتحه­ دین را بخوانیم. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ»(حجرات-1) (اى کسانى که ایمان آورده‏اید چیزى را بر خدا و رسولش مقدم نشمرید و پیشى مگیرید و تقواى الهى پیشه کنید که خداوند شنوا و داناست.)

 

آزاده ابراهیمی فخاری

لینک مطلب در صاحب نیوز

 

واژه پرمحتوایی که برای نجات از رنج کرونا به آن محتاجیم

 

 

 

این قصه خیالی نیست!

واژه پرمحتوایی که برای نجات از رنج کرونا به آن محتاجیم

تعداد افراد خانواده من سه نفر بیشتر نیست. من و دختر و همسرم. اگر بخواهیم شعاع این دایره متحدالمرکز را بیشتر افزایش دهیم و پدر و مادر و برادرم را هم در نظر بگیریم؛ سر جمع می شویم شش نفر.

این روزها که گره «ویروس کرونا» و بحران این بیماری روی همه بحران های گذشته را سفید کرده و معلوم نیست هنوز قله مرتفع و فتح نشده دیگری باقی مانده تا بومرنگ حوادث روی آن فرود بیاید یا نه!؟ من و خانواده ام همچنان بر سر یک سفره می نشینیم و ماکارونی، پلو ماش، نان و پنیر و یا هر غذای خوردنی دیگری که تدارک دیده ایم را میل می کنیم. به تازگی یک نوع چایی دیر دم هم خریده ایم که یکی دو ساعت بعد از ناهار آن را دم می کنیم و باز در کنار یکدیگر می نوشیم.

تا چند هفته پیش، با فرا رسیدن شب جمعه تعداد افراد دور این سفره خیلی بیشتر از این حرفها بود. چون همان ماکارونی، پلو کلم و یا آش شله قلمکاری را که هر خانواده برای وعده شامش در نظر گرفته بود، می آوردیم و داخل سفره ای می گذاشتیم که عمو، دختر عمو، عمه و همه اعضای فامیل بر سر آن نشسته بودند. چایی و میوه هم به عهده میزبان بود.

اما در این روزهای رنج، وقتی که برای دورهمی های شب های جمعه از فعل گذشته «بودیم» استفاده می کنم؛ یا تلاش زن عمو، دختر عمه، برادر و بقیه را در گروه فامیلی «مجازیمان» برای شاد نگه داشتن روحیه ها می بینم؛ در عمق خاطرات گذشته بیشتر فرو می روم و ریزه کاری های زیادی از زمان سپری شده جلوی چشمهایم آینه می شود. ما برای اینکه «با هم» بودنمان حفظ شود، تا بحال از خیلی چیزها صرفنظر کرده ایم. موقعیت های فردی زیادی را پشت کوه های بلند انداخته ایم تا این دورهمی های فامیلی، این دورهمی های شش نفره و حتی سه نفره برقرار بماند، سفره بی تجملی گشوده شود. چند نفر با همان اندک بضاعتی که داخل سفره چیده شده سیر و از آرامش لبریز شوند. بی کدروت، بی قهر و با آشتی. به نظرم این خاطراتِ روی دور تکرار افتاده در ذهن من برای استمرار یافتن، برای تبدیل شدن فعل «بودیم» به «هستیم»، برای جدا شدن از غصه و رنج، همچنان محتاج تقویت و بازیابی واژه پرمحتوایی است که بیشتر از هر چیز در عمل معنی و مصداق پیدا می کند…

پیشترها قصه ای خوانده ام که همه شخصیت های محوری آن از یک خانواده اند. تعداد نفرات آن خانواده از انگشتان دست تجاوز نمی کند و همیشه سفره غذایشان خالی از تجمل است. روزی تعدادی از اعضای این خانواده دچار رنج و بیماری می شوند. آنها در یک قرار خانوادگی تصمیم می گیرند برای دفع بیماری و بازگشت سلامتی و آرامش، سه روز پشت سر هم روزه بگیرند و تصمیمشان را عملی می کنند. اما هر سه روز، موقع افطار، نیازمندی به خانه آنها مراجعه می کند و همه افراد آن خانواده با وجودی که خودشان سخت گرسنه هستند، وعده افطارشان را به آن سه نیازمند می بخشند.

دانای کل در این قصه زبان حال آن خانواده را اینچنین بازگو می کند: «إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا؛ و گویند ما فقط برای رضای خدا به شما طعام می‌دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسی هم نمی‌طلبیم» (سوره دهر،آیه ۹، تفسیر ترجمه المیزان) و در پایان ماجرا خداوند مهربان در عوض عملکردشان رنج بیماری را از آن خانواده برمی دارد.

به گمانم آن واژه ی پرمحتوایی که امروز برای استمرار «با هم بودن»هامان و نجات از این رنج به تعریف و عملی شدنش محتاجیم، در این قصه مصداق عینی تری می یابد، که دانای کل در این قصه به آن «ایثار» می گوید.  

 

زهره نوروزی 

لینک مطلب در ندای اصفهان

 

برای مقابله با ویروس کرونا چه کنیم؟

اخبار منفی بعد از آنکه به أشکال مختلف در جامعه رواج پیدا کرد بشدت روی احساسات روانی افراد اثر گذاشته و نتایجی از قبیل اضطراب و نگرانی، خشم، افسردگی، بدخلقی و بی‌اعتمادی را به دنبال دارد.

متأسفانه در روزهای اخیر به خاطر شیوع یک بیماری، اضطراب و نگرانی فراوانی به سراغ مردم آمده است؛ در صورتی که شاید درصد تلفات این بیماری از تصادفات و بیماری های خطرناک دیگر از جمله N۱H۱ و HIV کمتر باشد و این در حالی است که ترس از این بیماری بیش از خود بیماری، روح و روان مردم را درگیر نموده است و این همان موج روانی است که موج سواران از آن بسیار بهره برده و فارغ از اصل بیماری، آن را به یک معضل سیاسی تبدیل می نمایند.

آری، جدیدترین بازی سیاسی ورشکستگان سیاسی علیه نظام اسلامی، کروناست که علاوه بر فشارهای اقتصادی، فشارهای روانی بسیاری را بر مردم تحمیل نموده و تاب آوری و امید را درسطح جامعه کاهش می دهد و در این میان، وظیفه طلاب دینی به عنوان سفیران دینی ایجاب می کند که در پررنگ نمودن نشاط معنوی و روانی جامعه تلاش نمایند.

 اخبار منفی که  انسان ها مرتب در معرض آن ها  قرار می گیرند، می تواند استرس را بر افراد تحمیل نموده و آرام آرام شخصیت افراد آن جامعه را آسیب پذیرتر و شکننده تر نماید.

در این میان تبیین گزاره های مقابله مؤثر با مسائل و چالش های زندگی توسط طلاب می تواند بر روی بُعد روانشناختی افراد تأثیر گذاشته و از این طریق می توانند انسان هایی قوی و مقتدر بار بیاورند؛ به گونه ای که این انسان ها بتوانند در مواجهه ی با مشکلات و رنج ها به بهترین شکل عمل نموده و توان مقابله با هر بحرانی را به دست آورند.

پر واضح است که نشاط اجتماعی در یک جامعه ثمره ای جز امنیت روانی نخواهد داشت و خشم و خشونت را نیز تعدیل می بخشد.

اگر بنا باشد در جامعه به طور مکرر به این موضوعات منفی پرداخته و اخبار منفی منتشر شود طبیعی است که بهداشت روانی افراد تحت تأثیر قرار گرفته و ممکن است آسیب ببینند.

باتوجه به آنچه که گفته شد بالابردن میزان تاب آوری وتحمل افراد وظیفه اصلی است که باید به آن پرداخت.

تمرین تاب‌آوری ظرفیت مقابله با استرس و شرایط بحرانی را در انسان بالا می برد؛ چراکه این تمرین سعی دارد تا قابلیت انسان را برای سازگاری و غلبه بر سختی‌ها افزایش دهد. بنابراین افراد می‌توانند حتی پس از طی شرایط بحرانی و پراسترس به بازسازی زندگی خود بپردازند و این امر بر عهده سفیران علوم دینی است.

تاب‌آور بودن به معنای حذف شرایط سخت و استرس از زندگی نیست؛ بلکه به معنای توانایی مقابله با شرایط دشوار و پاسخ انعطاف‌پذیر به فشارهای زندگی است.

تاب‌آوری استرس را محدود نمی‌کند و مشکلات زندگی را پاک نمی‌کند؛ بلکه به افراد قدرت می‌دهد تا با مشکلات پیش رو مواجهه صحیح داشته باشند؛ بر سختی‌ها فائق آیند و در مسیر جریان زندگی حرکت کنند.

تاب آوری قابل آموزش است و سایر افراد نیز قادرند آن را بیاموزند و ارتقاء دهند. تاب‌آوری توانایی سازگاری موفقیت آمیز با شرایط استرس زا و چالش برانگیز است.

باورهای دینی افراد در آرامش بخشیدن روان آنها بسیار مؤثر است؛ به عنوان مثال: توسل به دعا نقش مهمی در تخلیه هیجانی و کاهش استرس روانی دارد.

دعا یکی از فاکتورهای مهم است که در آیات و روایات معصومین نیز به آن اشاره شده و کسانی که از آن بهره گیرند آرامش و صبر در برابر مشکلات و رنج ها را تجربه خواهند کرد.

اعتقاد به تقدیر و سرنوشت از یک طرف و سربلندی در ابتلاء و امتحان الهی از طرف دیگر می تواند در بهتر روبرو شدن افراد با مشکلات و همچنین در کم کردن رنگ مفهوم ذهنی استرس ناشی از بلایا مؤثر باشد.

آری باید تبیین کرد که این رنج ها و مصیبت ها جزو جدانشدنی از زندگی همه ی انسان هاست؛ فرقی نمی کند که ماهیت این مصیبت ها چه باشد و یا چه رنگ و چه جنسی داشته باشند؛ مهم این است که ما به عنوان یک انسان چه عکس العملی در قبال آن ها داشته باشیم؟ آیا خود را ببازیم یا با آن مقابله کنیم و بر آن ها فائق آییم.

 آری، باید روحیه توکل و صبر را در جامعه تقویت نمود همان گونه که امیرمؤمنان (ع) می‏فرمایند:

«یابن آدم لاتحمل هم یومک الذی لم یأتک علی یومک الذی قد اتاک/ ای فرزند آدم! اندوه روز نیامده را بر امروزت میفزا».

کسی که بر خدا توکل می‏کند، از خطرات نامعلوم هراسان نمی‏شود و یا قرآن می‏فرماید: «والصبر علی ما اصابک؛ مصیبت‏هایی که بر شما می‏آیند، مقابل آنها صبر و مقاومت کنید و در برابر مشکلات تسلیم نشوید؛ چراکه تسلیم شدن از ابزارهایی است که شیطان برای نابودی انسان به کار می برد.

و همچنین خداوند می فرماید:

«و کأین من نبی قاتل معه ربیون کثیر فما وهنو لما اصابهم فی سبیل‏اللّه‏ و ما ضعفول و ما استکانوا واللّه‏ یحب‏الصابرین/ و بسی پیامبران که خداپرستان بسیاری در کنارشان نبرد کردند و از هر رنجی که در راه خدا دیدند، سست و زبون و درمانده نشدند و خدا صابران را دوست می‏دارد.

صبر یعنی تحمل سنگینی مصیبت و از بین بردن آن، نه شکستن و تسلیم شدن و از پا درآمدن.

فاطمه فرهادیان

لینک مطلب در خبرگزاری حوزه