مصرف کالای فرهنگی

 

 

 

به طور کلی هر نوع کالا و محصول، در اشکال مختلف، چه به صورت مکتوب و یا غیر مکتوب که در عرصه‌های آموزشی، هنری، تفریحی، سرگرمی و مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرد را می‌توان «کالای فرهنگی» نامید.

در هر جامعه و در هر برهه‌ای از زمان دسته‌بندی‌های گوناگونی از این کالاها ارائه شده است. در عصر حاضر کالاهای فرهنگی را می‌توان به کالاهای فرهنگی مختلفی دسته بندی کرد؛ از جمله کالاهای فرهنگی مکتوب مثل روزنامه و کتاب که بیشتر با آن‌ها سر وکار داریم. همچنین برخی از کالاها که به واسطه‌ی ابزار چشم و گوش دریافت می‌شود مثل رادیو و تلویزیون که به کالاهای سمعی و بصری خانگی معروف هستند. تئاتر و سینما نیز از دیگر کالاهای فرهنگی محسوب می‌شوند.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی، اینترنت نیز می‌تواند یک نوع کالای فرهنگی شبکه‌ای به‌حساب آید. کالاهای فرهنگی، ورزشی و سرگرمی مثل بازی‌های رایانه‌ای نیز نوع دیگری از کالاهای فرهنگی هستند.

در طول سالیان اخیر میزان گرایش، شیوه و روش ارائه‌ی این کالاها دچار تغییرات بسیار زیادی شده است. از طرفی نوع دیدگاه و نگرش، ارزش‌ها، سبک زندگی افراد مصرف کننده، می‌تواند مشخص کننده‌ی اولویت‌های کلی آن‌ها در رابطه‌ با مصرف انواع کالاهای فرهنگی باشد.

سن، نژاد، سطح تحصیلات و نوع درآمد نیز شاخص‌های تعیین کننده‌ی ذائقه‌ی افراد در مصرف این نوع کالاها هستند. افراد از طریق مصرف درست این نوع کالاها می‌توانند به بهبود سرمایه‌ی فرهنگی و کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی کمک نمایند.

از میان این کالاهای فرهنگی، میزان مصرف کالاهای فرهنگی مکتوب (روزنامه، کتاب و...) به عنوان یکی از مهم‌ترین کالای فرهنگی، وضعیت مطلوبی ندارد و در پژوهش‌ها، مدت زمان اختصاص داده شده به مطالعه‌ی این کالای فرهنگی، بسیار ضعیف اعلام گردیده است؛ عدم علاقه و عادت به مطالعه، بی نیاز دانستن خود از جویبار علم و دانش، کمبود زمان برای مطالعه و بالابودن قیمت کتاب می‌تواند از جمله مقوله‌های دخیل در پایین بودن سرانه‌ی مطالعه باشد.

اگرچه افراد بنا بر دلایل مذکور، تمایل کمتری به استفاده و خرید کتاب به شکل فیزیکی آن نشان داده‌اند اما فراهم شدن بسترهای نوین اطلاعاتی همچون اینترنت، موبایل و شبکه های اجتماعی، این امکان را به وجود آورده است تا مذاق افراد به سمت استفاده از فرمت‌های جدید این نوع کالاهای فرهنگی تغییر یابد. ورود کتاب صوتی و پادکست‌ها به دنیای امروزی یکی از فرمت‌هایی است که جایگاه ویژه‌ای میان مخاطبین یافته است. دسترس‌پذیری اطلاعات در هر مکان و زمان، خوانش سریع کتاب، کیفیت مناسب، قدرت انتخاب بالا، شخصی سازی در دریافت محصول نهایی، مقرون به صرفه و محیط زیست یار بودن، همگی از جمله مواردی است که باعث شده، مخاطب را به سمت شنیدن کتاب به جای خواندن ترغیب‌کند.

 از این رو، از آن جایی که مصرف کالاهای فرهنگی می‌تواند اثرات مثبت و سازنده‌ و یا بالعکس، اثرات منفی و بازدارنده‌ای در زندگی افراد در جامعه بر جای بگذارد و با توجه به این که استقبال مخاطبین از این دست کالاهای فرهنگی، می‌تواند به بالارفتن  سرانه‌ی مطالعه کمک نماید، لزوم برنامه‌ریزی در خصوص الگوی مصرف کالاهای فرهنگی به عنوان یکی از مسائل مهم فرهنگی باید مورد توجه برنامه‌ریزان فرهنگی کشور قرار گیرد.

همچنین باید در این زمینه تلاش شود تا کالاها چه از نظر محتوایی، چه فرهنگی و چه از نظر جذابیت‌های بصری، بومی و دینی سازی مورد توجه قرار گیرد.

علاوه بر این باید تدابیری اندیشیده شود تا از صورت فیزیکی و کاغذی کتاب نیز غفلت ورزیده نشود. «خانواده» نیز عاملی اساسی در گسترش و ترویج فرهنگ و استفاده از کالاهای فرهنگی محسوب می‌شود و والدین باید در نهادینه سازی فرهنگ کتاب‌خوانی در فرزندان از دوران کودکی کوشا باشند.

       

فاطمه فرهادیان

لینک مطلب در خبرگزاری حوزه

جایگاه دولت کریمه با استناد به فرازهایی از دعای افتتاح

 

جایگاه دولت کریمه با استناد به فرازهایی از دعای افتتاح

به نظر می‌رسد که تشکیل دولت کریمه و دست‌یابی پیروان آن به کرامت دنیا و آخرت، امری بسیار مهم و شاید مهم‌ترین هدف انبیاء و اولیای خداوند در طول تاریخ بوده است که انسان‌ها در پرتو آن به کرامت‌های اعطایی الهی دست می‌یابند.

در دعای افتتاح، دورنمایی از دولت مطلوب اسلامی به تصویر کشیده شده است. دعای افتتاح، دعایی است که محمد بن عثمان عمری از نائبان خاص امام زمان آن را نقل کرده و منبع مناسبی است که از آن می‌توان شاخصه‌ها و الگوی مناسب حاکم بر جامعه را استخراج کرد:

۱- تشکیل دولت کریمه

در بخشی از دعای افتتاح می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیک فِی دَوْلَةٍ کرِیمَةٍ؛ خداوندا آرزومند دولت کریمه از جانب تو هستیم». تشکیل دولت کریمه، درخواست شدید جامعه ایمانی است.

در این فراز به‌صراحت بیان می‌کند که دولت و اداره‌کننده جامعه اسلامی و انسانی باید کریم و باکرامت باشد. در این صورت در دولت کریمه، میل و رغبت انسان‌ها به‌سوی خدا بیشتر می‌شود. استفاده از واژه «انا» بدین معنی است که رغبت و تمایل به دولت کریمه باید به‌صورت مسئله‌ای اجتماعی و فراگیر درآید و جامعه ایمانی نباید در نیازهای فردی متوقف باشد.    

۲- نفوذناپذیری و عزتمندی

جامعه ایمانی، خواهان نصرت و پیروزیِ عزت‌مندانه است. مؤمنان به‌خوبی می‌دانند که جز از این طریق، نمی‌توانند به عزت و پیروزی دست یابند همان‌طور که در بخش دیگری از دعا می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ أَعِزَّهُ وَ أَعْزِزْ بِهِ وَ انْصُرْهُ وَ انْتَصِرْ بِهِ وَ انْصُرْهُ نَصْرا عَزِیزا؛ خدایا او را عزت بخش و به‌وسیله او مؤمنان را عزیز گردان و او را نصرت کاملِ باعزت عطا فرما».

در این فراز از دعا از جمله خصلت‌های دولت کریمه، عزت و نصرت و پیروزی برشمرده‌شده است. اساساً عزت و اقتدار در فرهنگ جامعه ایمانی نقش پررنگی دارد و یکی از عوامل ضعف و ناتوانی در اداره امور، عدم تسلط و چیره نبودن بر مسائل گوناگون است. درواقع عزت اسلام و مسلمین، ناموس دولت کریمه است و ضعف و کرنش در برابر استکبار، موجب ذلت و خواری مسلمین خواهد شد. ازاین‌رو روح تمام سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌های آن می‌بایست بر اساس این شاخصه طراحی شود و باید از هرگونه برنامه‌ای که موجبات سیطره غیر بر مسلمین می‌شود، اجتناب گردد.

      

 ۳- نفاق ستیزی

جامعه ایمانی، به همان میزان که عزتمندی جامعه برایش مهم است، ذلت نفاق هم برایش اهمیت دارد. دولت کریمه، نفاق‌ستیزی را در رأس اصلی‌ترین برنامه‌های خود قرار می‌دهد و در تمام سیاست‌گذاری‌های خود به آن توجه دارد؛ چراکه خط‌مشی نفاق روشن نیست و کیان جامعه اسلامی را تهدید می‌کند، در نتیجه باید بساطش برچیده شود.

در فراز دیگر این دعا به این مسئله اشاره‌شده است: «تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ؛ خداوندا ما مایل هستیم به‌سوی تو برای دولتی محترم که عزیز کنی بدان اهل اسلام را و خوار نمایی بدان، نفاق و اهلش را».

     

۴- ایجاد قوام و وحدت در جامعه ایمانی

قوام جامعه ایمانی،‌ درگرو اتحاد و همبستگی است و مهم‌ترین عامل برای اتحاد جامعه، جمع شدن بر محور ولی خدا، امام زمان است. در فراز دیگری از این دعا آمده است: «اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعَثَنَا؛ خدایا به‌وسیله آن امام، ما را از پراکندگی به جمعیت برسان». بنابراین در جامعه ایمانی مردم یکدل و یکپارچه‌اند و از تفرقه، پراکندگی، چنددستگی و هرگونه نابسامانی به دور هستند. «اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعَثَنَا وَ اشْعَبْ بِهِ صَدْعَنَا وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا وَ کثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا؛ پراکندگی امورمان را اصلاح، گسیختگی ما را به اتحاد، کمی عده ما را به کثرت تبدیل نما...»

     

۵- اصلاح امور

جامعه ایمانی با محوریت ولی خدا پیوسته در حال ارتقاء و برطرف کردن عیب‌ها و نقص‌های خود است. وظیفه یک دولت کریمه فراهم نمودن سعادت دنیا و آخرت برای افراد جامعه خود است و این امر باکرامت دادن به آن‌ها محقق می‌شود؛ کرامت دادن نیز از طریق برطرف نمودن عزتمندانه مشکلات مردم حاصل می‌شود. در فرازی از این دعا باظرافت به این نکته اشاره‌شده است: « وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا، وَ کَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا، وَ أَعْزِزْ [أَعِزَّ] بِهِ ذِلَّتَنَا، وَ أَغْنِ بِهِ عَائِلَنَا، وَ اقْضِ بِهِ عَنْ مُغْرَمِنَا [مَغْرَمِنَا] ، وَ اجْبُرْ بِهِ فَقْرَنَا، وَ سُدَّ بِهِ خَلَّتَنَا، وَ یَسِّرْ بِهِ عُسْرَنَا،  گسیختگی ما را با او پیوند ده، و اندک ما را به او زیاد فرما، و ذلّت ما را به او عزّت ده، و تنگدستی ما را به او توانگری بخش، و بدهی ما را از برکت او ادا کن، و فقر ما را به مدد او جبران فرما، و جدایی و دودستگی ما را به او برطرف کن، و دشواری کار ما را به او آسان گردان،.»

در این قسمت از فراز دعا اگرچه درخواست رفع نقص‌ها و از بین رفتن عیب‌هاست ولی به نظر می‌رسد می‌توان از زاویه آسیب‌شناسی جامعه ایمانی نیز به آن نگاه کرد؛ به این معنی که جامعه‌ای می‌تواند به معنی حقیقی، ایمانی و مهدوی باشد که این آسیب‌ها و آفت‌ها را از خود دور کند و مهیا شدن این بستر درگرو توجه به ملاک‌های دولت کریمه  است.

     

۶- زمینه‌سازی برای مسئولیت‌پذیری

افراد در دولت کریمه، این زمینه را پیدا می‌کنند که به بهترین شکل به مسئولیت‌های ایمانی و اسلامی خود برسند. جامعه ایمانی، دولت را به‌عنوان یک عامل کارگزار نمی‌خواهد و دنبال این نیست که ساختاری ایجاد کند که نیازهای او را برطرف کند؛ بلکه او دولت را می‌خواهد تا بتواند به بهترین شکل، مسئولیت‌پذیر باشد. اساساً نگاه به دولت به‌مثابه کارگزار و عامل، در فرهنگ ایمانی جایی ندارد. به عبارتی، فرهنگ کار و مسئولیت به‌قدری بر افراد حاکم است که صرفاً دنبال انجام‌وظیفه نیستند؛ بلکه عمیقاً می‌کوشند تمام وجود و افعالشان، کار و تلاش و تولید و خدمت در مسیر حق باشد. «وفیها مِنَ الدُّعَاةِ إِلَی طَاعَتِک وَ الْقَادَةِ إِلَی سَبِیلِک و قرار ده ما را در آن از داعیان، برای اطاعتت و رهبران به‌سوی دینت.»

بنابراین هرگاه دولتی بخواهد شکل بگیرد مقدمات خاص خود را می‌طلبد و سازوکار متناسب با آن ضرورت می‌یابد. ازاین‌رو سنگ بنای تشکیل دولت کریمه تنها در پرتو یک انسان کامل شکل می‌گیرد تا بتواند نظام جامع دولت کریمه را ایجاد کند و توسعه بخشد. البته اگرچه محور این جامعه ایمانی، ولی و امام است و به‌واسطه امام جامعه است که جامعه به نصرت باعزت می‌رسد و مطلوب حاصل می‌شود. منتها این بدان معنا نیست که تنها امام و رهبر می‌تواند آن را ایجاد کند؛ بلکه در این راستا می‌بایست با استفاده از امکانات و نیروی انسانی و رهبرانی که شایستگی‌های لازم برای تشکیل دولت کریمه دارند این بستر را آماده نمود تا به شکل‌گیری دولت کریمه منتج شود. پس آنچه مشخص می‌شود این است که نخستین رکن رکین و سنگ بنای محکم و قابل‌اتکای چنین دولتی، رهبر و گردانندگان اصلی آن می‌باشند و باید با تمام قوا تلاش کرد چنین دولتی با مختصات مذکور به نمایش درآید.

     

فاطمه فرهادیان

لینک مطلب در خبرگزاری حوزه

 

کرونا، فرزندان و فضای مجازی

کرونا، فرزندان و فضای مجازی

از نظر قرآن، وجود فرزند، خود یک ارزش است به شرط آنکه در مسیر تعالی و کمال قرار گیرد و عامل بازدارنده نباشد. (کهف، آیه ۴۶)

از آن جایی که یکی از روش‌های آزمون الهی، آزمون با نعمت‌ها از جمله نعمت فرزندان است و خداوند در آیاتی مانند آیه‌ی ۲۸ سوره انفال و آیات ۱۴ و ۱۵ سوره‌ی تغابن نسبت به آزمایش مؤمنان از طریق فرزندان هشدار می‌دهد، لذا لازم است با توجه به شرایط پیش آمده، مراقبت های تربیتی نسبت به گذشته بیش تر صورت گیرد تا والدین از گرفتارآمدن در آزمون های سخت الهی در این رابطه درامان بمانند.

با شیوع و گسترش ویروس کرونا و تغییر شیوه ی آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها و ملزم شدن به استفاده از فضای مجازی، میزان حضور در اینترنت در این دوره، بخصوص برای نوجوانان و جوانان رشد بسیار بالایی داشته است.

استفاده از فضای مجازی، این روزها نه تنها جزئی از روال عادی برنامه های خانواده ها شده، بلکه تمام دنیای کودک و نوجوان را نیز تحت تأثیر خود قرار داده است، به طوری که بیشتر کودکان و نوجوانان در حال استفاده‌ی تمام وقت از ظرفیت‌ها و قابلیت های این فضا هستند.

با توجه به شیوع ویروس کرونا و در دسترس قرار گرفتن فضای مجازی برای دریافت محتواهای آموزشی، این فرصت در برخی مواقع به بحران و چالش تبدیل شده است.

با بررسی و نگاهی دقیق به موضوعات مختلف در فضای مجازی به این نتیجه می رسیم که چنانچه نظارت و کنترلی برای استفاده از این ابزارها صورت نگیرد این ابزار قدرتمند با وجودی که می‌تواند باعث رشد علمی، فرهنگی و تعلیم و آموزش در بین نوجوانان شود، اما در عین حال می تواند موجبات بروز فسادهای فکری و رفتاری را هم فراهم آورد.

در روزهایی که استفاده از فضای مجازی در بین همه فراگیر و الزامی شده است، لازم است که حضور کودکان و نوجوانان با هوشمندی والدین مدیریت شود تا تهدید این فضا به فرصتی قابل استفاده مبدل گردد.

تحقیقات فراوانی در سراسر دنیا صورت گرفته و همگی به این موضوع اذعان داشته‌اند که شبکه‌های اجتماعی اعتیادآور است، استفاده بیش از حد از این فضا می تواند می تواند آسیب‌ طولانی مدت و برگشت ناپذیری به بار آورد.

به دلیل پویایی بالای فضای مجازی، والدین نباید از به‌روزرسانی دانش خود عقب بمانند. بعضاً دیده می شود والدین به دلیل نداشتن فراغت و یا شناخت از ابعاد مختلف این فضا نمی‌توانند نظارتی بر فعالیت کودک و نوجوان‌شان داشته باشند و در این راستا، کودکان و نوجوانان به دلیل انرژی، ظرفیت و فراغت زیاد با آزمایش و خطایی که خودشان انجام می‌دهند با ظرفیت‌ها و ابعاد مختلف این فضا آشنا می‌شوند و دنیایی را برای خود ترسیم می‌کنند که والدین هم بی‌اطلاع هستند؛ البته به دلیل محرک‌های محیطی و اجتماعی و سطح هوشیاری بسیار بالایی که کودکان و نوجوانان ما دارند، با محدودیت، محرومیت و کنترل سخت‌گیرانه نمی توان آن‌ها را از استفاده از فضای مجازی دور کرد؛ چراکه حذف این فضا امکان‌پذیر نیست؛ اما می توان با مدیریت و تدبیر، فضایی فراهم کرد که با فضای مجازی که کودک و نوجوان با آن سروکار دارد خیلی متفاوت نباشد و این گونه از بحران‌ها وآسیب‌ها که برخی مواقع هدفمند است در امان ماند.

 با توجه به ارائه‌ی آموزش دروس به صورت مجازی، در این خصوص والدین بایستی با برنامه‌ریزی مناسب و زمانبندی استفاده از فضای مجازی مراقب اعتیاد اینترنتی فرزندان خود باشند.

از آن جایی که  کودکان و نوجوانان زمان زیادی را در روز، صرف استفاده از تلفن همراه می نمایند؛ گاهی تا ساعت ها به بهانه خواندن دروس و برگزاری کلاس های آنلاین به بازی‌های آنلاین، استفاده از اپلیکیشن‌ها و یا حضور در شبکه‌های اجتماعی می پردازند فعالیت‌هایی که بیشتر به دور از چشم والدین و به امید استفاده علمی و آموزشی است و در نتیجه نظارتی هم بر آنان وجود ندارد.

از این رو می بایست قبل از آن‌که فرزندان را تنها و بدون آمادگی در این فضا رها کنیم، فرصت‌ها و تهدیدات فضای مجازی را بشناسیم و میانه‌روی را پیشه کنیم.

یکی از ساده‌ترین راه‌های جلوگیری از بروز این آسیب های بعدی، محدود کردن مدت زمان استفاده از اینترنت و هدفمندکردن آن است.

می توان زمان هایی را اختصاص داد تا با فرزندتان در امور درسی همراه شوید. در این زمینه می توان از خرید موبایل اختصاصی برای کودک صرف نظر کرد و با استفاده از یک موبایل همراه مشترک به امور درسی فرزند پرداخت.

 بر این اساس با توجه به آیه ۶ سوره تحریم که می فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً/ ای کسانی که ایمان آورده‌اید خود و خانواده خویش را از آتش نگه دارید (تحریم :۶) لزوم دقت بیشتر والدین نسبت به مراقبت فرزندان در این زمینه بیشتر حس می گردد.

   

فاطمه فرهادیان

لینک مطلب در خبرگزاری حوزه

چه کنیم که فرزندانمان به سرنوشت رومیناها دچار نشوند

 

چه کنیم که فرزندانمان به سرنوشت رومیناها دچار نشوند

فارغ ازعوامل اثرگذار در ایجاد چنین اتفاقاتی، می خواهیم موضوع را از دریچه ی دیگری نگاه کنیم و با عینک تربیتی به این مسئله بنگریم.

امن ترین محیطی که برای هرکس وجود دارد خانواده است، اما چرا باید شاهد خشونتی باشیم که در خصوصی ترین و امن ترین چهاردیواری یعنی خانه رخ دهد، خشونتی که هیچ مجوزی از ناحیه  شرع، قانون واخلاق ندارد.

 قطعا همه ی ما می دانیم که عدم آگاهی والدین از شیوه های تربیتی و عدم تسلط آن ها بر شیوه ی صحیح  برقراری روابط عاطفی با فرزندان، مشکلات زمینه‌ای مانند وجود تنش‌ها و اختلافات خانوادگی، ابتلا به سوء مصرف مواد و اختلال روانی،  فرزندان را با مخاطرات جسمی و روحی مواجه می کند. همه ی ما نسبت به این مسائل آگاه هستیم اما برای درمان آن چه باید کرد؟

تجربه نشان داده است که والدینی که به دستورات تربیتی وارد شده در آموزه های دینی توجه نموده اند، راحت تر توانسته اند فرزندانشان را در حل این مشکلات و تنش ها کمک و یاری رسانند.

یکی از دستورات دینی در قالب این روایت بیان شده است. رسول اکرم (ص)  می فرماید :«الوَلَدُ سَیدٌ سَبعَ سِنینَ وَ عَبدٌ سَبعَ سِنینَ وَ وَزیرٌ سَبعَ سِنینَ. فَإن رَضیتَ خَلائِقَهُ لإحدی وَ عِشرینَ وَ إِلاّ فَاضرِبْ عَلی جَنبِهِ فَقَد أعذَرتَ إلی اللَّهِ تَعالی.» (بحار الانوار، ج101، ص95، ح42)

 بگذارید فرزندانتان در 7 سال اول سروری کنند،  به معنای اینکه آن ها را در تخلیه ی هیجانات و بازی و تفریح آزاد بگذارید و وجودشان را سرشار از محبت  نمایید  وبه آن ها سخت گیری نکنید. به نظر می رسد دلیل این دستور تربیتی این است که دین اسلام از همان کودکی توجه ویژه ای به نیازهای عاطفی داشته است تا در بزرگسالی فرزندانمان با کمبود محبت روبرو نشوند.

همه ی کودکان ما نیازهای عاطفی دارند و متناسب با این روایت،  توجه به نیازهای عاطفی باید درهمان زمان کودکی آغاز شود، اما متاسفانه بعضا شاهد هستیم که فرزندان به دلیل شیطنت هایی که دارند مورد شماتت و سرکوب والدین قرار می گیرند و فرزندان در هفت سال دوم فرمانبر و مطیع نخواهند شد. در این میان،  ارضای نیاز عاطفی برای دختران به اوج خود می رسد،  چرا که دختران مظهر ناز و طنازی هستند و هیچ کس به اندازه پدر نمی تواند در سیراب نمودن خلأهای عاطفی او مثمرثمر باشد.

فرار از خانه از جمله رفتارهای ناسازگارانه‌ای است که از کودکان و نوجوانان سر می‌زند و با توجه به پی‌آمدهای سوء آن یکی از آسیب‌های خانوادگی و اجتماعی جامعه شناخته می‌شود. آسیبی که می‌تواند بهداشت روانی فرد و جامعه را تحت تأثیر قرار دهد.

با توجه به آنچه ذکر شد می توان گفت یکی از راه هایی که می تواند خانه را امن ترین جا برای فرزندان ما قرار دهد،  محبت در خانه است و تأمین این محبت در خانه به ویژه از سوی پدر برای فرزندان از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

از دیگر دلایلی که موجب می شود فرزندان از خانه دور شده و به اجتماع پناه ببرند افراط در مذهب و وارونگی در برداشت برخی مفاهیم دینیست،  که منجر به ایجاد باورهای غلط در والدین می شود.  مثلاً  در جایی که دو واژه تعصب و غیرت ترکیب شده و به درستی از آن استفاده نمی شود و والدین به دلیل فهم نادرست،  به اشتباه این دو واژه را به جای همدیگر به کار می برند. درصورتی که این دو تفاوت بسیاری دارند و نباید این دو را یکی قلمداد کرد.

عمده‌ترین علت فرار فرزندان از بین عوامل خانوادگی در پژوهش ها،  به ترتیب جدایی والدین، نابسامانی‌های خانوادگی، اعتیاد یکی از والدین به‌ویژه پدر و سوء رفتار برادر بزرگ‌تر با خواهران معرفی شده است.پس مسلماً در بروز چنین اتفاقاتی اولین انگشت اتهام متوجه خانواده است. حال در فرض بروز چنین آسیبی در این خانواده ها پذیرش فرد خاطی با همان خطاها بهترین گزینه ی پیشنهادی است،  چرا که گرفتار شدن در تعارفات قومی و قبیله ای و عرفی و اجتماعی و آبرویی نتایج عکس و  عواقب به مراتب خطرناک تری را به دنبال خواهد داشت.والدین باید بپذیرند که خطای فرزندانشان قابل جبران است و از این طریق به فرزندان خود نیز این اطمینان را بدهند که از بازگشت به منزل پشیمان نخواهند شد.

 دادن اطمینان و امنیت و ابراز محبت به فرزند باید از طریق والدین صورت گیرد تا راه جبران برای فرد خاطی باز شود و موجبات اعتمادافزایی و اطمینان خاطر فرزندان  را  فراهم نموده و از بروز آسیب های آتی جلوگیری به عمل آورد.

البته در این زمینه باید آگاهی های لازم به خانواده ها و فرهنگ سازی ها در زمینه ی پذیرش این گونه آسیب ها توسط اجتماع صورت پذیرد،  تا واکنش های منفی ناشی از بروز چنین رفتارهایی در جامعه کمتر شود و این هرگز به معنای قبح زدایی و کمرنگ جلوه دادن خطای انجام شده نیست. از سوی دیگر می بایست کانون هایی امن توسط نهادهای دولتی ایجاد گردد تا در صورت عدم اطمینان از پذیرش این افراد توسط خانواده،   محیطی ایمن و به دور از خشونت فراهم گردد تا دیگر شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم.

   

فاطمه فرهادیان

لینک مطلب درخبرگزاری حوزه

چادرانه

چادرانه

سکانس اول:

دختر نوجوان همراه پدر و مادر و برادرش راهی شمال شدند. یکی از شهرهای ساحلی دریا را برای تفریح انتخاب کردند و وسایل خود را آماده نمودند تا در کنار دریا اطراق کنند.

دختر نوجوان روی ماسه های ساحل مشغول قدم زدن شد. طبق عادت همیشگی اش، با دقت به اطراف نگاه می کرد. پوشش ناهنجار و نیمه برهنه ی دختران و زنان در ساحل دریا، این اندیشه را به ذهن او متبادر می کرد که شاید این نقاط ساحلی جزو محدوده ی جغرافیایی ایران نیست.

او اما مقید بود مبادا چادر از سرش کنار برود. غرق در همین افکار بود که صدای اتومبیلی توجه او را به خود جلب کرد. چند تن از دختران و زنان نیمه برهنه از ماشین بیرون آمدند تا برای شنا به دریا بروند. در این حین یکی از آن ها توجهش به دخترک جلب شد. نزدیک او آمد و با حالت تمسخر رو به او کرد و گفت: وای تو این گرما و لب ساحل این کیسه خواب چیه پیچیدی دور خودت؟ گرمت نیست دخترجون!؟

 دخترک نگاهی معصومانه به آن ها کرد و با سکوت به فکر فرو رفت و همان جا یادش آمد که معلمش در رابطه با فلسفه ی حجاب گفته بود: حجاب نشانه ی تعبد و بندگی خداست و باعث می شود که زنان از نگاه های ناامن در امان بمانند.

سکانس دوم:

دخترک در ماشین منتظر پدر نشسته بود. پارک جنگلی شهر شمالی دارای درختان بسیار بلند و برگ های پهنی بود. اسم درختان را نمی دانست اما درختان با سایه ی خنکی که داشتند آرامش را به او هدیه می دادند. پیرمردی پاکبان در حال جارو کردن در همان حوالی بود. دخترک نیز در حال گوش کردن به کتاب صوتی بود که تازگی ها بر روی موبایلش نصب کرده بود. پیرمرد پاکبان نزدیک ماشین آمد و رو به دخترک گفت: «ماشاالله به این حجاب، بارک الله دخترم... . خدا از تو راضی باشه ...آفرین به  چنین پدر و مادری با چنین دختری که با وجود گرما چادر از سر برنداشته ...»

در همین حین دست برد در جیب خود و یک ده هزار تومنی به دخترک داد. دخترک ابتدا از گرفتن پول امتناع می کرد اما پیرمرد گفت: «دخترم من به احترام بانو حضرت زهرا(سلام الله علیها) این را به شما هدیه می دهم. این هدیه را از من قبول کن و مرا نیز دعا کن».

 با این چند کلمه ای که پیرمرد گفت گویا قوه ی تعقلش زنده شد. دوست داشت بیشتر فکرکند به چرایی حجاب و به فلسفه اش واین حس خوشایند با احساس رضایت گره خورد و باعث شد او چادرش را محکم تر کند و روسری خود را جلوتر بکشد.

 و پیرمرد در حال جارو زدن از آن جا دور شد ...

  

این روزها دلیل و بهانه های زیادی برای برداشتن چادر وجود دارد؛ از گرانی چادر گرفته تا دست و پاگیر بودن آن؛ از حساس بودن روحیه ی جوان ها تا رنگ تکراری و سیاه بودنش، به همه ی این بهانه ها، هوای گرم تابستان هم اضافه شده.  

اینها بخشی از بهانه های به اصطلاح روشنفکرانه ای! است که وجود دارند و  قشر روشنفکر جامعه دست در دست دشمنان خارجی درصددند حجاب و عفاف را به بهانه ی آزادی از زنان جامعه بگیرند.

نوع نگاه و برخورد و ابراز احساسات ما به نوجوانی که چادر را انتخاب کرده، بسیار مهم است.

ما می توانیم با تأیید و تشویق وی به تثبیت دیدگاه او کمک کنیم و او را در این انتخاب ثابت قدم تر از قبل همراهی نماییم.

  

فاطمه فرهادیان

لینک مطلب در خبرگزاری حوزه