برای مقابله با ویروس کرونا چه کنیم؟
اخبار منفی بعد از آنکه به أشکال مختلف در جامعه رواج پیدا کرد بشدت روی احساسات روانی افراد اثر گذاشته و نتایجی از قبیل اضطراب و نگرانی، خشم، افسردگی، بدخلقی و بی‌اعتمادی را به دنبال دارد.
متأسفانه در روزهای اخیر به خاطر شیوع یک بیماری، اضطراب و نگرانی فراوانی به سراغ مردم آمده است؛ در صورتی که شاید درصد تلفات این بیماری از تصادفات و بیماری های خطرناک دیگر از جمله N۱H۱ و HIV کمتر باشد و این در حالی است که ترس از این بیماری بیش از خود بیماری، روح و روان مردم را درگیر نموده است و این همان موج روانی است که موج سواران از آن بسیار بهره برده و فارغ از اصل بیماری، آن را به یک معضل سیاسی تبدیل می نمایند.
آری، جدیدترین بازی سیاسی ورشکستگان سیاسی علیه نظام اسلامی، کروناست که علاوه بر فشارهای اقتصادی، فشارهای روانی بسیاری را بر مردم تحمیل نموده و تاب آوری و امید را درسطح جامعه کاهش می دهد و در این میان، وظیفه طلاب دینی به عنوان سفیران دینی ایجاب می کند که در پررنگ نمودن نشاط معنوی و روانی جامعه تلاش نمایند.
اخبار منفی که انسان ها مرتب در معرض آن ها قرار می گیرند، می تواند استرس را بر افراد تحمیل نموده و آرام آرام شخصیت افراد آن جامعه را آسیب پذیرتر و شکننده تر نماید.
در این میان تبیین گزاره های مقابله مؤثر با مسائل و چالش های زندگی توسط طلاب می تواند بر روی بُعد روانشناختی افراد تأثیر گذاشته و از این طریق می توانند انسان هایی قوی و مقتدر بار بیاورند؛ به گونه ای که این انسان ها بتوانند در مواجهه ی با مشکلات و رنج ها به بهترین شکل عمل نموده و توان مقابله با هر بحرانی را به دست آورند.
پر واضح است که نشاط اجتماعی در یک جامعه ثمره ای جز امنیت روانی نخواهد داشت و خشم و خشونت را نیز تعدیل می بخشد.
اگر بنا باشد در جامعه به طور مکرر به این موضوعات منفی پرداخته و اخبار منفی منتشر شود طبیعی است که بهداشت روانی افراد تحت تأثیر قرار گرفته و ممکن است آسیب ببینند.
باتوجه به آنچه که گفته شد بالابردن میزان تاب آوری وتحمل افراد وظیفه اصلی است که باید به آن پرداخت.
تمرین تاب‌آوری ظرفیت مقابله با استرس و شرایط بحرانی را در انسان بالا می برد؛ چراکه این تمرین سعی دارد تا قابلیت انسان را برای سازگاری و غلبه بر سختی‌ها افزایش دهد. بنابراین افراد می‌توانند حتی پس از طی شرایط بحرانی و پراسترس به بازسازی زندگی خود بپردازند و این امر بر عهده سفیران علوم دینی است.
تاب‌آور بودن به معنای حذف شرایط سخت و استرس از زندگی نیست؛ بلکه به معنای توانایی مقابله با شرایط دشوار و پاسخ انعطاف‌پذیر به فشارهای زندگی است.
تاب‌آوری استرس را محدود نمی‌کند و مشکلات زندگی را پاک نمی‌کند؛ بلکه به افراد قدرت می‌دهد تا با مشکلات پیش رو مواجهه صحیح داشته باشند؛ بر سختی‌ها فائق آیند و در مسیر جریان زندگی حرکت کنند.
تاب آوری قابل آموزش است و سایر افراد نیز قادرند آن را بیاموزند و ارتقاء دهند. تاب‌آوری توانایی سازگاری موفقیت آمیز با شرایط استرس زا و چالش برانگیز است.
باورهای دینی افراد در آرامش بخشیدن روان آنها بسیار مؤثر است؛ به عنوان مثال: توسل به دعا نقش مهمی در تخلیه هیجانی و کاهش استرس روانی دارد.
دعا یکی از فاکتورهای مهم است که در آیات و روایات معصومین نیز به آن اشاره شده و کسانی که از آن بهره گیرند آرامش و صبر در برابر مشکلات و رنج ها را تجربه خواهند کرد.
اعتقاد به تقدیر و سرنوشت از یک طرف و سربلندی در ابتلاء و امتحان الهی از طرف دیگر می تواند در بهتر روبرو شدن افراد با مشکلات و همچنین در کم کردن رنگ مفهوم ذهنی استرس ناشی از بلایا مؤثر باشد.
آری باید تبیین کرد که این رنج ها و مصیبت ها جزو جدانشدنی از زندگی همه ی انسان هاست؛ فرقی نمی کند که ماهیت این مصیبت ها چه باشد و یا چه رنگ و چه جنسی داشته باشند؛ مهم این است که ما به عنوان یک انسان چه عکس العملی در قبال آن ها داشته باشیم؟ آیا خود را ببازیم یا با آن مقابله کنیم و بر آن ها فائق آییم.
آری، باید روحیه توکل و صبر را در جامعه تقویت نمود همان گونه که امیرمؤمنان (ع) میفرمایند:
«یابن آدم لاتحمل هم یومک الذی لم یأتک علی یومک الذی قد اتاک/ ای فرزند آدم! اندوه روز نیامده را بر امروزت میفزا».
کسی که بر خدا توکل میکند، از خطرات نامعلوم هراسان نمیشود و یا قرآن میفرماید: «والصبر علی ما اصابک؛ مصیبتهایی که بر شما میآیند، مقابل آنها صبر و مقاومت کنید و در برابر مشکلات تسلیم نشوید؛ چراکه تسلیم شدن از ابزارهایی است که شیطان برای نابودی انسان به کار می برد.
و همچنین خداوند می فرماید:
«و کأین من نبی قاتل معه ربیون کثیر فما وهنو لما اصابهم فی سبیلاللّه و ما ضعفول و ما استکانوا واللّه یحبالصابرین/ و بسی پیامبران که خداپرستان بسیاری در کنارشان نبرد کردند و از هر رنجی که در راه خدا دیدند، سست و زبون و درمانده نشدند و خدا صابران را دوست میدارد.
صبر یعنی تحمل سنگینی مصیبت و از بین بردن آن، نه شکستن و تسلیم شدن و از پا درآمدن.
فاطمه فرهادیان
لینک مطلب در خبرگزاری حوزه
