خدیجه (سلام‌الله‌علیها) الگوی ایثار

 

خدیجه (سلام‌الله‌علیها) الگوی ایثار

فضیلت اخلاقی مهمی که متأسفانه در این روزگار کم‌رنگ به نظر می‌رسد ایثار و ازخودگذشتگی است. ایثار بالاتر از انفاق است به این بیان که اگر از مازاد دارائیت ببخشی، انفاق کننده هستی؛ که مسلماً بسیار عمل پسندیده‌ای است؛ اما اگر در عین نیاز، بذل سرمایه کردی، ایثارگر محسوب می‌شوی.

مع الاسف منیت‌ها در جامعهٔ ما روبه ازدیاد است و در پی آن فرهنگ ایثار کمرنگ و کمرنگ‌تر می‌شود. در این شرایط ترسیم چهره‌های ایثارگر و بیان ازخودگذشتگی آن‌ها نیاز ضروری جامعه است.

حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) از چهره‌های ماندگار این خُلق پسندیده در هماره‌ی تاریخ است.

ایشان در بذل جان و مال و آبرو به نهایت درجهٔ ازخودگذشتگی نائل آمدند.

صرف مال درراه ترویج و تثبیت اسلام از طرف ایشان، زبانزد خاص و عام بوده و هست. رسول خدا (صلی‌الله علیه و اله و سلم) نیز همواره می‌فرمودند: «هیچ مالی به من سود نبخشید، آن‌گونه که ثروت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) به من سود بخشید» (المناقب آل ابی‌طالب، ج ۱، ص ۱۵۹) بنابراین ایثار در مال از طرف ایشان نیاز به بیان ندارد.

از طرف دیگر ایشان زمانی پیامبر (صلی‌الله علیه و اله وسلم) را به همسری برگزیدند که از لحاظ موقعیت اجتماعی و اقتصادی در شرایط مطلوبی نبودند و هجمه‌ی توهین و تحقیر از طرف جامعه و اطرافیان به‌سوی وجود مقدس حضرت خدیجه سلام‌الله علیها سرازیر گردید.

بعد از بعثت و ابلاغ رسالت به پیامبر نیز باوجود فشارهای سیاسی و اجتماعی که به خانواده وارد می‌شد در کنار پیامبر ایستادند و از ایشان حمایت کردند. بنابراین در بذل آبرو هم نمونهٔ ازخودگذشتگی بودند.

درست است که در تاریخ برایشان، شهادت منظور نشده است ولی با توجه به این‌که وفات ایشان سه سال بعد از محاصره اقتصادی- اجتماعی، در شعب ابی‌طالب به وقوع پیوسته است و با توجه به بیماری ایشان که ناشی از گرسنگی‌های شدید و وضعیت سخت زندگی در مدت محاصره است؛ وفات شهادت گونهٔ ایشان هم مؤید ایثار در حیطهٔ جان است.

به همین دلیل است که این بانوی شریف، به مقامی نائل آمدند که لایق سلام خاص خدا و جبرئیل (علیه اسلام) گردیدند.

ابوسعید خدری می‌گوید: رسول خدا (صلی‌الله علیه و اله و سلم) فرمودند: وقتی‌که در شب معراج، جبرئیل مرا به‌سوی آسمان‌ها برد و سیر داد، هنگام مراجعت به جبرئیل گفتم: «آیا حاجتی داری؟» جبرئیل گفت: «حاجت من این است که سلام خدا و سلام مرا به خدیجه برسانی» پیامبر (ص) وقتی‌که به زمین رسید، سلام خدا و جبرئیل را به خدیجه ابلاغ کرد. خدیجه گفت «ان الله هو السلام، و فیه السلام، الیه السلام، وعلی جبرئیل السلام؛ همانا ذات پاک خدا سلام است، و از او است سلام، و سلام به‌سوی او بازگردد و بر جبرئیل سلام باد. (بحارالانوار، ج 16، ص 8)

خدیجه (سلام‌الله علیها) زنی است که پیامبر خدا (صلی‌الله علیه و اله وسلم) در حق او می‌گوید: «ای خدیجه! خداوند متعال هرروز به وجود تو چندین بار به ملائکه‌اش مباهات می‌کند.» (تحلیل سیده فاطمه زهرا، علی‌اکبر بابایی، ص 37)

به امید این‌که با معرفی و بیان ویژگی‌های ایشان بتوانیم این خلق عظیم را در جامعه تسری بخشیده و نهادینه نماییم.

 

آزاده ابراهیمی فخاری

لینک مطلب در ندای اصفهان

 

.